იაპონიის მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების მოწინავე ინსტიტუტის (JAIST) მეცნიერებმა იაპონური ხის ბაყაყების ნაწლავებში მცხოვრებ ბაქტერიებში სიმსივნის საწინააღმდეგო თვისებები აღმოაჩინეს, - ამის შესახებ სამეცნიერო ჟურნალ Gut Microbes-ში გამოქვეყნებულ ინფორმაციაშია ნათქვამი.მკვლევრები ამფიბიებითა და ქვეწარმავლებით დაინტერესდნენ, რადგან მათ იშვიათად უვითარდებათ კიბო, მიუხედავად იმისა, რომ ცხოვრობენ გარემოში, სადაც პათოგენებისა და კანცეროგენების მაღალი დონეა. ამიტომ, მეცნიერებმა დაფიქრდნენ, შეიძლება თუ არა ეს მათ მიკრობიომასთან იყოს დაკავშირებული.პროფესორ ეიჯირო მიაკოს ხელმძღვანელობით ჯგუფმა შეისწავლა ბაყაყების, ცეცხლის ტრიტონებისა და ხვლიკების ნაწლავებიდან აღებული 45 ბაქტერია. მათგან ცხრამ აჩვენა კიბოს საწინააღმდეგო ეფექტი. ყველაზე ძლიერი იყო Ewingella Americana, რომელიც ხის ბაყაყებში გვხვდება.ამ ბაქტერიის თაგვებში ერთჯერადი ინტრავენური ინიექციის შედეგად, ყველა საცდელ მღრღნელში სიმსივნეები გაქრა. შემდგომში ახალი კიბოს უჯრედები აღარ გამოჩენილა.Ewingella americana გროვდება სიმსივნეების დაბალჟანგბადიან გარემოში ჯანსაღი ქსოვილის დაზიანების გარეშე. ამავდროულად, ბაქტერია იწვევს იმუნურ პასუხს. ის მთლიანად გამოიყოფა სისხლიდან 24 საათის განმავლობაში და მგრძნობიარეა ანტიბიოტიკების მიმართ, რაც იმას ნიშნავს, რომ საჭიროების შემთხვევაში მისი ნეიტრალიზება შესაძლებელია.მეცნიერები აღნიშნავენ, რომ ეს ჯერ კიდევ არ არის ონკოლოგიის სამკურნალოდ მზა მეთოდი. ადამიანებისა და თაგვების იმუნური პასუხები განსხვავებულია, ამიტომ საჭიროა ახალი კვლევები. მიაკოს გუნდი გეგმავს ბაქტერიების ეფექტურობის შესწავლას სხვადასხვა სახის კიბოს წინააღმდეგ და ოპტიმალური დოზების განსაზღვრას.წყარო: snob.ru

საბოლოო ჯამში, ყველაფერი რომ გავაანალიზეთ, მივედით დასკვნამდე, რომ შესაძლებელია, ქართული ფასები მიუახლოვდეს მაქსიმალურად ევროპულ ფასებს, -  ამის შესახებ საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი კობახიძემ „იმედი LIVE“-ში განაცხადა. როგორც მთავრობის მეთაურმა აღნიშნა, დეტალურად გაკეთდა ანალიზი იმასთან დაკავშირებით, თუ რა იწვევს ფასების ზრდას."ჩვენ გავაანალიზეთ ვითარება. მადლობა ამისათვის ეკონომიკის მინისტრს და ეკონომიკის სამინისტროს. დეტალურად გაკეთდა ანალიზი იმასთან დაკავშირებით, თუ რა იწვევს ფასების ზრდას. შედეგი არის ის, რომ ფასნამატი არის ძალიან მაღალი. საქართველოს საზღვრიდან დახლამდე ფასნამატი შეადგენს 86 პროცენტს და დახლამდეც ვერ ვიტყოდით, რადგან აქ არ შედის არც იმპორტის და არც დღგ-ს გადასახადი. ამის გარეშე, არის ფასნამატი 86 პროცენტი, რაც არის ძალიან მაღალი. ამაში არ შედის ასევე საზღვრამდე ფასნამატი. მთლიანობაში რომ დავაჯამოთ, არის საკმაოდ მაღალი ფასნამატი, რაც საბოლოო ჯამში იწვევს პროდუქტებზე ფასების გაძვირებას. ჩვენ ასევე შესწავლილი გვაქვს, თუ როგორია ფასნამატი თავად ევროპის ქვეყნებში, საბითუმო ფასსა და საცალო ფასს შორის, ეს მერყეობს დაახლოებით 30-დან 40 პროცენტამდე. საბოლოო ჯამში, ყველაფერი რომ გავაანალიზეთ, მივედით იმ დასკვნამდე, რომ შესაძლებელია, ქართული ფასები მიუახლოვდეს მაქსიმალურად ევროპულ ფასებს. ჩვენ ვფიქრობთ, რომ ეს არის შესაძლებელი. დანარჩენი არის დამატებითი შესწავლის საგანი.ჩვენ უნდა დავიწყოთ პროცესი, რაც ძალიან რთული იქნება, მაგრამ გვინდა, რომ მაქსიმალურად სწრაფად წარიმართოს ეს ყველაფერი. დაგვჭირდება კონსულტაციები სადისტრიბუციო კომპანიებთან და ასევე სუპერმაკეტების ქსელების წარმომადგენლებთან. როგორც მოგეხსენებათ, პარლამენტმა უკვე დაადასტურა მზაობა, რომ შექმნას საპარლამენტო კომისია ამისათვის და სამართალდამცველმა სტრუქტურებმა ასევე გამოხატეს მზაობა, რომ შექმნან შესაბამისი პროცესი უშუალოდ სამართალდამცავ სტრუქტურებში. ბუნებრივია, ამ ყველაფერმა უნდა მოგცეს შედეგი. ჩვენ დარწმუნებული ვართ, რომ ფასების დაწევა პროცესის საფუძველზე არის შესაძლებელი. იგივე ეხება, მათ შორის ალბათ ფარმაცევტულ სექტორსაც. აქაც ფასები ძალიან მაღალია და ვფიქრობთ, რომ იქაც შეიძლება ცვლილების მიღწევა. ეს არის საზოგადოების ინტერესებში. მთავარია, ჩვენ ზუსტად დავადგინოთ, სად  იმატებს ფასი ჭარბად და სად არის შესაძლებელი ფასნამატის შემცირება, იქ რა თქმა უნდა, შეგვიძლია, ვიფიქროთ ანტიმონოპოლიურ კანონმდებლობაზე, ასეთი კანონმდებლობის შემოღებაზე და სხვა ზომებზე, რამაც შეიძლება, საბოლოო ჯამში უზრუნველყოს ჩვენი თანამოქალაქეების ინტერესების უკეთ დაცვა“, - განაცხადა ირაკლი კობახიძემ.

სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის ბოლო მონაცემებით, საქართველოში 14 წლამდე ასაკის ბავშვებში ყველაზე გავრცელებული სასუნთქი სისტემის დაავადებებია."საქსტატის" თანახმად, 2024 წელს დაავადებათა ამ ჯგუფში 221 400 ბავშვი იყო აღრიცხული. აღსანიშნავია, რომ ბოლო 5 წელში, ქვეყანაში სასუნთქი სისტემის დაავადების მქონე ბავშვთა რიცხვი 76%-ით გაიზარდა.კერძოდ, 2020 წელს ეს მაჩვენებელი 125 900-ს შეადგენდა.სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის მონაცემებით, 0-დან 14-წლამდე ასაკის ბავშვთა ავადობა, დაავადებათა ძირითადი ჯგუფების მიხედვით, პირველად დადგენილი დიაგნოზით ასე გამოიყურება: სასუნთქი სისტემის დაავადებები - 221 400 ბავშვი; ზოგიერთი ინფექციური და პარაზიტული დაავადებები - 42 300 ბავშვი; ყურისა და დვრილისებრი მორჩის დაავადებები - 21 800 ბავშვი; თვალისა და მისი დანამატების ავადმყოფობები - 21 200 ბავშვი; კანისა და კანქვეშა ქსოვილების დაავადებები - 21 100 ბავშვი; ენდოკრინული სისტემის, კვლევებისა და ნივთიერებათა ცვლის დარღვევით გამოვლენილი დაავადებები - 9 300 ბავშვი.

საქართველოში ექთნების ხელფასი წლებია კრიტიკას ვერ უძლებს. მართალია, 2023 წლიდან ამოქმედდა რეგულაცია, სადაც ექთნების მინიმალური ანაზღაურების პუნქტი გაიწერა, (დღეს საათში საშუალოდ 5 ლარს შეადგენს) თუმცა ესეც იმ შემთხვევაში მოქმედებს, თუ კლინიკა საყოველთაო ჯანდაცვის პროგრამაშია ჩართული. სხვა შემთხვევაში, როგორც "სოლიდარობის ქსელი - მშრომელთა ცენტრში" ამბობენ, ხშირად ექთნების ანაზღაურება საათში 2 ლარი ან შეიძლება ნაკლებიც კი იყოს.ამასთან, როგორც ცენტრის მთავარი იურისტი დავით ომსარაშვილი „ბიზნესპრესნიუსთან“ აცხადებს, ტენდენცია კლინიკებში დასაქმებული ექთნების სახელფასო პოლიტიკის კუთხით დადებითია, თუმცა არასაკმარისი. მისივე თქმით, სექტორში კვლავ მძიმე სამუშაო პირობებია და ხშირ შემთხვევაში, ერთ ექთანს ღამეში 20-ზე მეტი პაციენტის მოვლა უწევს.„ტენდენცია დადებითია, თუმცა ეს არ არის საკმარისი. ექთნებისთვის უპირველესი გამოწვევა ანაზღაურებაა, რაზეც ჩვენ ყოველთვის ვსაუბრობდით. ვერანაირ კრიტიკას ვერ უძლებს, რადგან მათი ანაზღაურება, როგორც წესი, წლების განმავლობაში იყო საარსებო მინიმუმზე ნაკლებიც კი. ძალიან ბევრი ექთანი გავიდა საზღვარგარეთ სამუშაოდ, შესაბამისად, ქვეყანას აქვს უდიდესი პრობლემა კვალიფიციური ექთნების. ეს მხოლოდ ზეპირი შეფასება არ არის. ყოველ დღე გვაქვს ურთიერთობა კლინიკებში დასაქმებულებთან, რომლებიც ამბობენ, რომ კლინიკებს აღნიშნული პრობლემა აქვთ.რეალურად, ახლა მუშაობენ ექთნები, რომლებსაც აქვთ მაღალი დატვირთვა და დაბალი ანაზღაურება. ჩვენი არაერთი ბრძოლისა და საჯარო კამპანიის შედეგია, რომ ამ საკითხზე დაიწყო საუბარი და დაფიქრდა მთავრობაც. როგორც მოგეხსენებათ, დაიწყო მინიმალური ანაზღაურების დამკვიდრება ჯანდაცვის სფეროში დასაქმებული პირებისთვის. პირველ რიგში, ექიმებისა და ექთნებისთვის. ყოველთვის ვსაუბრობდით იმაზე, რომ ამ სფეროში აუცილებლად გათვალისწინებული უნდა იქნენ სანიტრებიც და უკლებლივ ყველა პირი, რომელიც ჯანდაცვის სექტორშია დასაქმებული. იმიტომ, რომ როგორც უკვე გითხარით, ვერანაირ კრიტიკას ვერ უძლებს ის ანაზღაურება, რაც კლინიკებში დასაქმებულებს აქვთ. რა თქმა უნდა, მხოლოდ ექთნებზე საუბარი საკმარისი არ არის. ჩვენ ყოველთვის ვამბობდით, რომ არანაკლებ ცუდ მდგომარეობაში არიან სანიტრები, რეინჯერები და ა.შ“, - განაცხადა დავით ომსარაშვილმა.იურისტის თქმით, ანაზღაურების მხრივ უფრო მეტად პრობლემა იმ კლინიკებშია, რომლებიც საყოველთაო ჯანდაცვის პროგრამაში არ არიან ჩართულები: „კანონმდებლობამ მინიმალური ანაზღაურების სტანდარტი ასე თუ ისე დაარეგულირა, დადგინდა ამ სფეროში მინიმალური ხელფასი - ეს არის დაახლოებით 5 ლარი საათში. თუმცა, არის კერძო კლინიკები, რომლებიც არ არიან ჩართული საყოველთაო ჯანდაცვის პროგრამაში და იქ დასაქმებული ექთნების ანაზღაურება გაცილებით ნაკლებია. ეს შეიძლება უტოლდებოდეს 2 ლარს ან გაცილებით ნაკლებსაც კი საათში.გვქონდა კიდეც დაინიცირებული კანონპროექტი თავის დროზე. ვითხოვდით, რომ მინიმალური ხელფასი უნდა იყოს საშუალო ხელფასის 45% მაინც. როდესაც საქსტატი იტყვის, რომ საშუალო ხელფასი არის დავუშვათ 2 000 ლარი, ამ თანხის 45% იყო ჩვენი მოთხოვნა. ვიცით ჩვენ, ამასაც როგორ არასწორად ითვლიან, თუმცა მაინც. ეს რეალური მოთხოვნა იყო იმ პერიოდში. სამწუხაროდ, უარი თქვა პარლამენტმა და არ მიიღო ეს, როგორც კანონი. გასათვალისწინებელია ისიც, რომ მინიმალური ანაზღაურება უნდა იყოს ქვედა ზღვარი უბრალოდ. ადამიანებს, განსაკუთრებით ჯანდაცვის სფეროში მომუშავე ადამიანებს, უნდა ჰქონდეთ ღირსეული, საცხოვრებელი ხელფასი. ღირსეული საცხოვრებელი ხელფასი კი ეს არ არის მინიმალური ანაზღაურება. უნდა ითვალისწინებდეს ისეთ საკითხებს, რომ ადამიანი ერთ სამსახურში მუშაობდეს, მას შეეძლოს იცხოვროს ღირსეულად“, - ამბობს დავით ომსარაშვილი.ნაკლები ექთანი, მეტი დატვირთვა - კლინიკების ახალი სტანდარტი?!დავით ომსარაშვილის თქმით, დღეს კლინიკები ცდილობენ, რომ რაც შეიძლება ნაკლები ექთანი ჰყავდეთ. მათი დატვირთვა კი ძალიან დიდია. განსაკუთრებით საუბარია კერძო კლინიკებზე.„თუ 12 საათის განმავლობაში ექთანი უნდა მუშაობდეს ერთ განყოფილებაში, ჩვენ გვაქვს ინფორმაცია, რომ ექთნებს ამუშავებენ არაერთი მიმართულებით, არაერთ განყოფილებაში. აქედან გამომდინარე, მათ უწევთ უფრო მეტი ვალდებულებების შესრულება, ვიდრე აქამდე უწევდათ, მაგრამ აქვთ იგივე ანაზღაურება. თუ კლინიკას ჰყავდა 2 ექთანი მორიგეობაზე და ინაწილებდნენ შესასრულებელ სამუშაოს, გარკვეულმა კლინიკებმა შეამცირეს ეს რაოდენობა. მათი პოზიცია არის ის, რომ პაციენტები არ გვყავს, შემოსავლები არ გვაქვს და ასე შემდეგ. გვქონია შემთხვევა, მოუწოდებიათ ინფორმაცია, რომ ერთი ექთანი ღამეში მოემსახურა 20 პაციენტზე მეტს.ექთნების 90% 24-საათიან ცვლაში მუშაობს. 24-საათიანი ცვლა ნიშნავს იმას, რომ ეს ადამიანები სხვისი ჯანმრთელობის დაცვის დროს, ინადგურებენ საკუთარს. წლები მუშაობენ ისინი ასე. რადგან დაბალია ანაზღაურება ერთ სამსახურში, უწევთ, რომ ორ სამსახურში დასაქმდნენ. ეს რას ნიშნავს... როგორც წესი, 3 დღეში ან 4 დღეში ერთხელ თუ უნდა გაეთენებინათ ღამე, ერთ სამსახურში რომ ასრულებენ 24-საათიან მორიგეობას, მეორეში მიდიან. გვაქვს ისეთი შემთხვევებიც, როცა ადამიანები მუშაობენ გადაბმულად 48 საათი, ოღონდ სხვადასხვა დამსაქმებელთან“, - ამბობს იურისტი.სამედიცინო სფეროში არსებული დაბალი ანაზღაურების გამო, ბევრი ექთანი იძულებული გახდა, რომ ქვეყანა დაეტოვებინა და სამსახური სხვაგან მოეძებნა. იმის გამო, რომ ექთნების სიმცირის პრობლემა ევროპაშიც დგას, ქართველ სამედიცინო პერსონალს იქ სამსახურის მოძიება ფაქტობრივად, არ უჭირს.„ძალიან ბევრი ადამიანი წავიდა ევროპაში. არის რაღაც გარკვეული პროგრამები იქ. ევროპის ქვეყნებიც ითხოვენ იმიტომ, რომ მათაც აქვთ კვალიფიციური მუშახელის პრობლემა. იქ საქმდებიან ექთნებად და იღებენ საკმაოდ მაღალ ანაზღაურებას. ვინ დარჩა ახლა ბაზარზე სამუშაოდ? პირველი, რომელსაც იყენებენ და ესენი არიან სტუდენტები. ან დამწყები ექთნები, რომლებსაც არ აქვთ დიდი გამოცდილება. სტუდენტებს ამუშავებენ სტაჟირების სახელითაც, ზოგჯერ ასაქმებენ კიდეც, მაგრამ ისინი დამწყებები არიან. ამასთანავე, აქვთ მოლოდინი, რომ როდესაც უნივერსიტეტს დაამთავრებენ, ექიმები გახდებიან და შესაბამისად, არ შეუძლიათ იბრძოლონ ამ პირობების გასაუმჯობესებლად.შემდეგ ეს ყველაფერი იწვევს მიწოდებული ჯანდაცვის სერვისის გაუარესებასაც. ერთი, რომ ექთნებს მოტივაცია არ აქვთ და ეგ გასაგებია. მიუხედავად იმისა, რომ დღემდე ჩვენ საქართველოში გვყავს ძალიან ბევრი კეთილსინდისიერი პროფესიონალი. ადამიანები, რომლებიც არ ტოვებენ ამ სფეროს, რადგან შეყვარებულები არიან თავიანთ საქმეზე. თუმცა, ისინი არიან გადაღლილები. მათ არ შეუძლიათ ერთდროულად მოემსახურონ ათეულობით პაციენტს და ამასთან, ათენონ გადაბმულად ღამეები. გადაღლილი, მოტივაცია დაკარგული ექთანი, ვერ შეასრულებს იმ სამუშაოს, რასაც წესით და რიგით უნდა ასრულებდეს. ეს, რა თქმა უნდა, შექმნის პრობლემას“, - აცხადებს დავით ომსარაშვილი.www.bpn.ge

მეცნიერებმა აღმოაჩინეს, რომ მედუზა Aurelia aurita-ს კოლაგენი, დამწვრობისა და ჭრილობების შეხორცებას ერთი მეოთხედით აჩქარებს. საერთაშორისო ჯგუფის მიერ ჩატარებული კვლევა, რომელშიც იმანუელ კანტის ბალტიის ფედერალური უნივერსიტეტის სპეციალისტებიც იყვნენ, გამოქვეყნდა ჟურნალ „Foods and Raw Materials“-ში.სერიოზული ჭრილობებისა და დამწვრობის შემდეგ გამოჯანმრთელების პროცესს თან ახლავს ინფექციების, ანთებითი რეაქციების და ნაწიბურების გაჩენის რისკი.მეცნიერები აღნიშნავენ, რომ ბევრ თანამედროვე მედიკამენტს შეუძლია არასასურველი გვერდითი მოვლენების გამოწვევა. ფერმის ცხოველებისგან მიღებული ტრადიციული ბიომასალები დაავადების გადაცემის პოტენციურ რისკს შეიცავს. ზღვის ნედლეულზე გადასვლამ შესაძლოა გამოსავალი შესთავაზოს.მთვარის მედუზისგან მიღებული კოლაგენი ქსოვილების რეგენერაციას 24.5%-ით აჩქარებს. ეს I კლასის ცილა ადამიანის კანის, მყესებისა და ფრჩხილების მთავარი სტრუქტურული კომპონენტია. მედუზას ბიომასის ერთი კილოგრამიდან სამედიცინო მიზნებისთვის 185 მილიგრამამდე სუფთა ცილის მიღებაა შესაძლებელი.„Aurelia aurita-სგან მიღებული კოლაგენი თვისებებით შედარებადია ცხოველური წარმოშობის პრეპარატებთან, ხოლო მისი ბიოლოგიური აქტივობა და თავსებადობა ადამიანის ორგანიზმთან კიდევ უფრო მაღალია“, - აღნიშნა სტანისლავ სუხიხმა, BFU-ს მცენარეთა მიკრო გამრავლების ლაბორატორიის ხელმძღვანელმა.

საფრანგეთის მთავრობა უცხოელი პენსიონერებისთვის უფასო ჯანდაცვის გაუქმებას გეგმავს, რითაც დახურავს იმ ხვრელს, რომელიც მათ სისტემაში მხოლოდ 90-დღიანი რეზიდენტობის შემდეგ ჩართვის საშუალებას აძლევს.კანონი გავლენას მოახდენს ევროკავშირის არაწევრი ქვეყნების ყველა პენსიონერზე, მათ შორის ბრიტანელებსა და ამერიკელებზე. ასეთი ადამიანების რიცხვი საკმაოდ მნიშვნელოვანია. მონაცემები აჩვენებს, რომ ამჟამად საფრანგეთში დაახლოებით 150 000 ზრდასრული აშშ-ის მოქალაქე და ამდენივე დიდი ბრიტანეთის მოქალაქე ცხოვრობს.მიუხედავად ამისა, გეგმა სწრაფად მიიწევს წინ. ის პარლამენტმა გასულ თვეში 176 ხმით 79-ის წინააღმდეგ მიიღო და, სავარაუდოდ, საფრანგეთის მთავრობა მას მომავალ წელს დაამტკიცებს.ვრცლად euronews – ზე

საფრანგეთის პასტერის ინსტიტუტის განცხადებით, თუ ფრინველის გრიპის ვირუსი მუტაციას განიცდის, შესაძლოა, COVID-ზე უარესი პანდემია გამოიწვიოს. ამის შესახებ Reuters-ი წერს და განმარტავს, რატომ შეიძლება იყოს ეს სიტუაცია კოვიდპანდემიაზე უარესი - საქმე ისაა, რომ გრიპის გავრცელებული შტამების H1 და H3-სგან განსხვავებით,ადამიანებს არ აქვთ თავდაცვის მექანიზმი  (ანტისხეული) H5 გრიპის ვირუსის მიმართ.ინსტიტუტის რესპირატორული ინფექციების ცენტრის ხელმძღვანელის თქმით, მაღალპათოგენურმა ფრინველის გრიპმა, ბოლო რამდენიმე წლის განმავლობაში ასობით მილიონი ფრინველის განადგურება გამოიწვია, რასაც საკვების მარაგის შემცირება და ფასების ზრდა მოჰყვა თუმცა ადამიანებში ინფიცირება იშვიათია.ამასთან, არსებობს საფრთხე, რომ ვირუსმა მუტაცია განიცადოს და «ადაპტაცია» მოახდინოს ძუძუმწოვრებთან ან ადამიანებთან — ანუ გახდეს ადამიანიდან ადამიანზე გადამდები.გარდა ამისა, COVID–ისგან განსხვავებით, გრიპის ვირუსები ხშირად უფრო აგრესიულად მოქმედებენ და შეუძლიათ სერიოზული საფრთხე შეუქმნან ჯანმრთელ ადამიანებს, მათ შორის — ბავშვებს.სპეციალისტების თქმით, იმ შემთხვევაში, თუ ვირუსი მუტაციას განიცდის და ადამიანზე ადვილად გადამდები გახდება, ათასობით მილიონობით ადამიანი შეიძლება სრულიად დაუცველი აღმოჩნდეს.მიუხედავად იმისა, რომ საფრთხე რეალურია, ამ ეტაპზე ადამიანიდან ადამიანზე გადაცემა არ არის დაფიქსირებული და ამიტომ ამ ეტაპზე პანდემიის ალბათობა დაბალია.კარგი ამბავი არის ის, რომ მსოფლიო დღეს პანდემიისთვის ბევრად უკეთესად არის მომზადებული, ვიდრე COVID–ის დასაწყისში: მზად არის გრიპის საწინააღმდეგო ვაქცინები და აქვს ანტივირუსული მედიკამენტების მარაგები.H5 ტიპის გრიპი ძირითადად ველურ და შინაურ ფრინველებში ვრცელდება, მაგრამ ზოგჯერ ადამიანებზე გადადის ინფიცირებულ ფრინველთან ახლო კონტაქტით.მისი სიმპტომები შეიძლება ძალიან სწრაფად დამძიმდეს, ყველაზე გავრცელებულია: მაღალი ტემპერატურა, წელის, კუნთებისა და თავის ძლიერი ტკივილი, ხველა (ხშირად მშრალი), ყელის ტკივილი, სისუსტე. ამ ყველაფერს შეიძლება მოჰყვეს სუნთქვის გაძნელება, ქოშინი, გულმკერდის ტკივილი, თვალების ანთება (კონიუნქტივიტი). რთულ შემთხვევებში ფიქსირდება პნევმონია, სეფსისი, ორგანოების უკმარისობა. სიკვდილიანობა მაღალია და H5N1–ის შტამის შემთხვევაში 50%-ც კი აღწევს.jandacva.ge

„ფარმაცევტული კომპანიების ხარჯთაღრიცხვაში ძვირად ღირებული სამკაულის, სასტუმროში განთავსების, ძვირად ღირებული ავტომობილის შესყიდვის ხარჯები იყო შეტანილი“ - ამის შესახებ GCCA-ს თავმჯდომარემ, ირაკლი ლექვინაძემ განაცხადა.შეგახსენებთ, მიმდინარე წლის აგვისტოში კონკურენციისა და მომხმარებლის დაცვის სააგენტოს (GCCA) ინფორმაციით, ოთხი ფარმაცევტული კომპანია დომინანტური მდგომარეობის ბოროტად გამოყენებისთვის 560 000 ლარით დააჯარიმა. სააგენტოს ცნობით, მოკვლევა ჯანდაცვის სამინისტროს მიმართვის საფუძველზე 2023 წლის დეკემბერში დაიწყეს.მოკვლევა განხორციელდა შემდეგი კომპანიების მიმართ: შპს „გლობალ ცბს“;შპს „კონცეპტ ფარმა“; შპს „ბარდი“;შპს „ნუვეა ფარმაცევტიკალსი“;შპს „რიჩ გრუპი“; შპს „კროკუს ფარმა“; შპს „გეა“; შპს „BIH“-ი.სააგენტოს განმარტებით, მოკვლევის შედეგად, ამათგან 4 კომპანია დაჯარიმდა. შპს გლობალ ცბს, მედიკამენტები - ოფლაბ-ოზი, ჰაიზინი, იორილი-10. ჯარიმის მოცულობა - 249 144 ლარი; შპს კონცეპტ ფარმა, მედიკამენტი - ფლოქაზოლი. ჯარიმის მოცულობა - 21 646 ლარი; შპს რიჩ გრუპი, მედიკამენტი - ზინასენი. ჯარიმის მოცულობა - 77 936 ლარი; შპს გეა - მედიკამენტები - ბისეპტოლი 120 მლ. ბისეპტოლი 480 მლ. ჯარიმის მოცულობა - 210 632 ლარი; საჯარიმო სანქციები განისაზღვრა 2024 წლის ბრუნვის მაქსიმუმ 5%-მდე, ზიანთან კორელაციით.„სანამ შემოვიდოდა რეფერენტული ფასები, რომელმაც ჭერი განსაზღვრა, ჩვენ გამოვავლინეთ 8 კომპანია და 14 მედიკამენტის შემთხვევა, როდესაც დადგინდა ჭარბი ფასი. გავაანალიზეთ ყველა ხარჯი: როდესაც კომპანიას შემოჰქონდა იმპორტით, აწვდიდა ფარმაცევტულ ქსელს და ის აწვდიდა მომხმარებელს. კვლევის საგანს წარმოადეგნდა პროცესი იმპორტიდან საბითუმო მიწოდებამდე, ანუ ფარმაცევტულ ქსელამდე. სწორედ საბითუმო მიწოდებაში აღმოვაჩინეთ ფასნამატები და როდესაც რიგმა კომპანიებმა ჩვენთან წარმოადგინეს ხარჯთაღრიცხვა, თუ რისგან შედგებოდა, სამწუხაროდ აღმოჩნდა, რომ იქ იყო ისეთი ხარჯები შეტანილი, როგორიცაა ძვირად ღირებული სამკაული, საქართველოსა და უცხოეთის ფეშენებელურ სასტუმროებში კონფერენციების მოწყობის ხარჯები, სასტუმროში განთავსების, ძვირად ღირებული ავტომობილის შესყიდვის და სხვადასხვა ტიპის ხარჯები.შედეგად 4 კომპანია დავაჯარიმეთ, აქედან ორმა არ მიმართა სასამართლოს და ჯარიმა გადაიხადა, ხოლო ორთან ვაგრძელებთ დავას“ - განაცხადა ლექვინაძემ.მისი თქმით, გაუმჯობესებულმა კანონმდებლობამ მსგავსი ტიპის გადაწყვეტილებების მისაღებად მათ აღსრულების უფრო მეტი ბერკეტი მისცა.

„კერძო იმპორტიორები მედიკამენტების რეალიზაციას 30%-დან 810%-მდე ფასნამატით ახორციელებდნენ“ - ინფორმაციას საქართველოს ჯანდაცვის სამინისტრო ავრცელებს. აღნიშნული დასკვნა უწყებამ ფსიქოტროპული მედიკამენტების რეფორმის ფარგლებში გამოაქვეყნა.„ფსიქოტროპული მედიკამენტების რეფორმის გატარების პროცესში მნიშვნელოვანი გარემოებები გამოიკვეთა: ანალიზის შედეგად დადგინდა, რომ კერძო იმპორტიორები, მედიკამენტების რეალიზაციას 30%-დან 810%-მდე ფასნამატით ახორციელებდნენ. აღნიშნულს ემატებოდა, საცალო სააფთიაქო ქსელში არსებული ფასნამატი. შედეგად, მედიკამენტები, ზოგ შემთხვევაში, რეალურ ღირებულებაზე 10-ჯერ ძვირად იყიდებოდა.მას შემდეგ, რაც სპეციალურ კონტროლს დაქვემდებარებული ფარმაცევტული პროდუქტის იმპორტს, სახელმწიფო ახორციელებს პრეპარატები, რიგ შემთხვევაში 10-ჯერ გაიაფდა. წამლებით უკვე მომარაგებულია, შესაბამისი სამედიცინო დაწესებულებები, პარალელურად მიმდინარეობს სააფთიაქო ქსელების მარაგების შევსება“ - წერია ინფორმაციაში.უწყების ცნობით, გატარებული ცვლილებების შედეგად, ფასწარმოქმნის პროცესი სამართლიანი და სისტემურად მოწესრიგებული გახდა. მათი ინფორმაციით, სახელმწიფომ დაადგინა გონივრული საბითუმო და საცალო ფასის ზედა ზღვარი, რაც მოსახლეობისთვის მედიკამენტებზე ფინანსურ ხელმისაწვდომობას უზრუნველყოფს.„აღსანიშნავია, რომ რომ სახელმწიფომ, საერთაშორისო ფარმაცევტულ კომპანიებთან, რიგ მედიკამენტებზე, პირდაპირი გზით შესყიდვის შეთანხმებას მიაღწია, რაც პრეპარატების ფასს დამატებით შეამცირებს. მნიშვნელოვანია, რომ მედიკამენტების რაციონალური მოხმარების უზრუნველსაყოფად, სამინისტრო მკაცრად აკონტროლებს ფსიქოტროპული პრეპარატების გაცემასა და რეალიზაციას. მათი გაცემა პაციენტზე დაშვებულია მხოლოდ ექიმის დანიშნულებით, შესაბამისი სამედიცინო ჩვენების სრული დაცვით. ნებისმიერი გადაცდომისა და არაკეთილსინდისიერი ქმედების შემთხვევაში სამინისტროს ექნება კანონით განსაზღვრული მკაცრი რეაგირება“ - წერია სამინისტროს მიერ გამოქვეყნებულ ინფორმაციაში.

ამერიკელმა მკვლევრებმა დაადგინეს, რომ კორონავირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინაციას მოულოდნელი გვერდითი ეფექტი აღმოაჩნდა. როგორც ირკვევა, კიბოთი დაავადებული ზოგიერთი პაციენტი გაცილებით დიდხანს ცოცხლობს, თუ მათ, იმუნოთერაპიის დაწყების შემდეგ, კოვიდის საწინააღმდეგო „ინფორმაციული რიბონუკლეინის მჟავის“ (mRNA) ვაქცინაცია ჩაიტარეს.ფილტვის ან კანის კიბოს შორსწასული ფორმით დაავადებული პაციენტები, რომლებმაც იმუნოთერაპიის დაწყებიდან 100 დღის განმავლობაში COVID-19-ის საწინააღმდეგო mRNA ვაქცინა მიიღეს, გაცილებით უფრო დიდხანს ცოცხლობენ, ვიდრე ისინი, ვისაც ასეთი ვაქცინაცია არ ჩატარებია. ასეთია 1000-ზე მეტი პაციენტის მონაცემთა ანალიზის შედეგი.კიბო - როგორ ატყუებენ საზიზღარი სიმსივნური უჯრედები თავის მეზობლებს (გერმანულ ენაზე)კორონავირუსზე ვაქცინაცია: ფილტვის კიბოთი დაავადებულთა სიცოცხლის ხანგრძლივობა თითქმის გაორმაგდაფილტვის კიბოს შორსწასული ფორმის მქომე გამოკლეული 884 პაციენტის სიცოცხლის ხანგრძლივობა თითქმის გაორმაგდა, თუ მათ, იმუნოთერაპიასთან ერთად, კორონავირუსის საწინააღმდეგო mRNA ვაქცინაციაც ჩაიტარეს. ასეთმა პაციენტებმა, საშუალოდ, 37 თვე იცოცხლეს, ისინი კი, ვისაც ვაქცინაცია არ ჩაუტარებია, საშუალოდ, 20 თვის შემდეგ გარდაიცვალნენ.მელანომით დაავადებული პაციენტები, ვაქცინაციის შემდეგ, გაცილებით დიდხანს ცოცხლობდნენმსგავსი შედეგი დაფიქსირდა მელანომის შორსწასული ფორმის გამო იმუნოთერაპიის მიმღებ ჯგუფშიც: 167 მათგანი, ვისაც ვაქცინაცია არ ჩატარებია, საშუალოდ, 26 თვის შემდეგ გარდაიცვალა, ხოლო იმ 43 პაციენტში, რომლებმაც ვაქცინაცია ჩაიტარეს, სიცოცხლის ხანგრძლივობა 30-დან 40 თვემდე გაიზარდა. ზოგიერთი მათგანი მონაცემთა შეგროვების დროს ჯერ კიდევ ცოცხალი იყო. ამიტომ, ვაქცინაციის ეფექტი, შესაძლოა, კიდევ უფრო ძლიერი აღმოჩნდა.რას შედეგი მოაქვს mRNA ვაქცინაციას კიბოთი დაავადებული პაციენტებისთვისრატომ ახდენს კორონავირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინაცია დადებით ეფექტს კიბოთი დაავადებულ პაციენტებზე? ტეხასის უნივერსიტეტის ანდერსონის კიბოს ცენტრის მკლევარის, სტივენ ჰ. ლინის თქმით, ეს იმიტომ ხდება, რომ mRNA ვაქცინაცია იმუნურ სისტემას „აღვიძებს“.ვაქცინაცია არა მხოლოდ კორონავირუსს ებრძვის, არამედ ზოგად „იმუნურ პასუხსაც“ იძლევა. ეს გულისხმობს იმუნური მესინჯერების, - განსაკუთრებით კი I ტიპის ინტერფერონების, - გაძლიერებულ გამოყოფას, რომლებიც იმუნური სისტემის მოქმედებას აძლიერებენ და ზრდიან T უჯრედების აქტივობას. შემდგომში სწორედ ეს უჯრედები ებრძვიან სიმსივნეს. „ბავარიის რადიოსთან“ (BR) ინტერვიუში, სტივენ ჰ. ლინი განმარტავს, რომ ეს მექანიზმი მუშაობს „ყველა ტიპის კიბოში, რომელსაც იმუნოთერაპიით მკურნალობენ“.თუმცა, სხვა ვაქცინებით, როგორიცაა, მაგალითად, გრიპის ვაქცინები, სიცოცხლის გამახანგრძლივებელი ეფექტის მიღწევა ვერ მოხერხდა. იგივე ეხება კიბოთი დაავადებულ პაციენტებს, რომლებსაც ქიმიოთერაპია ჰქონდათ ჩატარებული. შესაბამისად, mRNA ვაქცინაციის დამხმარე ეფექტი მხოლოდ თანამედროვე იმუნოთერაპიასთან კომბინაციაში მუშაობს. ვაქცინაციის ეფექტურობის კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი წინაპირობა ის არის, რომ სიმსივნე ჯერ კიდევ არ უნდა იყოს ქირურგიულად ამოკვეთილი. „იმუნური პასუხის“ გამოწვევა მხოლოდ ამის შემდეგ შეიძლება.mRNA ვაქცინაციის ეფექტი კიბოს მკურნალობაზე - საჭიროა შემდგომი კვლევებიკიბოს მკვლევარ სტივენ ჰ. ლინის ხელმძღვანელობით მომუშავე მეცნიერები იმედოვნებენ, რომ კიბოს საწინააღმდეგო ვაქცინა მალე გახდება ხელმისაწვდომი. ლინი ზოგადი ვაქცინისა და პერსონალიზებული ვაქცინის კომბინაციაზე მუშაობს. მისი აზრით, ეს „შესაძლოა“ საუკეთესო გამოსავალი იყოს გარკვეული ტიპის კიბოს სამკურნალოდ.„თუ რამდენად აქვს რეალურად დადებითი ეფექტი კორონავირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინაციას კიბოთი დაავადებული პაციენტების მკურნალობაში, ჯერ კიდევ საჭიროებს დაზუსტებას, შემდგომი კვლევების გზით“, - ხაზს უსვამს გერმანიის კიბოს კვლევის ცენტრის (DKFZ) სიმსივნის იმუნოლოგიისა და სიმსივნის იმუნოთერაპიის დეპარტამენტის ხელმძღვანელი, ნილს ჰალამა. „ჯერ კიდევ ბევრი კითხვა არსებობს“, - ამბობს ის. სხვა საკითხებთან ერთად, მნიშვნელოვანია დაზუსტდეს, ხომ არ აჩვენებს ახლახან გამოქვეყნებული კვლევა „სტატისტიკურ ეფექტს, რომელსაც მცირე ან არანაირი კავშირი არ აქვს ამ ვაქცინაციასთან“. ასევე კითხვის ნიშნის ქვეშ უნდა დადგეს მიზეზები, თუ რატომ ჩაიტარა კიბოთი დაავადებულმა ზოგიერთმა პაციენტმა კორონავირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინაცია, ზოგიერთმა კი – არა.ამასთან, ჰალამა მიიჩნევს, რომ უნდა არსებობდეს „მკურნალობის ისეთი ვარიანტი, რომელიც ორგანიზმს კარგად გადააქვს“ და სწორედ ასეთი შეიძლება იყოს კორონავირუსის საწინააღმდეგო mRNA ვაქცინაცია. თუმცა, ის გამოდის გაფრთხილებით, რომ კვლევის შედეგები „კარგად უნდა იყოს კლასიფიცირებული“, რათა „სიმსივნური დაავადებების მქონე ადამიანებმა მასობრივად არ სცადონ კორონავირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინების მიღება“. ერთი მხრივ, ვაქცინაციას, დადებითი ეფექტი, სავარაუდოდ, მხოლოდ იმ შემთხვევაში აქვს, თუ იმუნოთერაპიასთან ერთად ტარდება, რაც არავითარ შემთხვევაში არ ეხება ყველა ტიპის სიმსივნეს. მეორე მხრივ კი, ახლახან გამოქვეყნებული კვლევის მონაცემები ჯერ კიდევ საჭიროებს კლინიკური კვლევებით დადასტურებას, რათა mRNA ვაქცინაციის დადებითი ეფექტი კიბოთი დაავადებულ ზოგიერთ პაციენტებში მკაფიოდ წარმოჩინდეს.წყარო: 1 არხი

„არც არასდროს შეწყვეტილა, არც ახლაა შეწყვეტილი და არც მომავალში შეწყდება ბავშვების ინსულინით უზრუნველყოფა. ყველა მშობელმა მინდა, ეს იცოდეს. კიდევ ერთხელ არც ვისაუბრებდი და არც პასუხს გავცემდი იმ ადამიანებს, რომლებიც მიზანმიმართულ სიცრუეს ავრცელებენ, რომ არა მშობლებთან მიმართებაში არსებული პასუხისმგებლობა - ნამდვილად არ მინდა, მათ ჰქონდეთ შიში იმისა, რომ მათი შვილი ინსულინის გარეშე დარჩა“, - აღნიშნულის შესახებ ჯანდაცვის მინისტრმა, მიხეილ სარჯველაძემ განაცხადა.მინისტრმა აღნიშნა, რომ პრეპარატ „ნოვორაპიდთან“ დაკავშირებული შეფერხება, მწარმოებელი კომპანიის მხრიდანაა გამოწვეული, თუმცა ეს პაციენტებზე არ აისახება, რადგან ქვეყანაში არსებობს მაღალი ხარისხის, ფრანგული კომპანია „სანოფის“ წარმოებული პრეპარატი, რომელიც შეუფერხებლად გაიცემა.„სრული პასუხისმგებლობით შემიძლია ვთქვა, რომ ეს მენეჯმენტის პრობლემა არ ყოფილა. ჩვენს მიერ, არაერთი გზით გავრცელებული ინფორმაციის მიუხედავად - ბრიფინგი, პირადი შეხვედრები დაინტერესებულ მხარეებთან თუ სხვა - რომ ადამიანი გამოვა და ამბობს, რომ მენეჯმენტის პრობლემა იყო, ის ან ტყუის შეგნებულად, მიკერძოების გამო, მოტივირებულია, რაღაც აჟიოტაჟი ხელოვნურად შექმნას, ან უბრალოდ, საქმეში ჩაუხედავი დილეტანტია. საკმარისი რაოდენობით და თვეებით ადრე დაიგეგმა შესყიდვა, შეფერხება ჰქონდა კომპანია „ნოვო ნორდისკს“.  ივნისის დასაწყისში უნდა მოეწოდებინა  15 000 ერთეული, მოგვაწოდა, დაახლოებით, 8000. დარჩენილი პარტია დღემდე მოწოდებული არ გახლავთ. ამ თემაზე, მათთან გვაქვს მუდმივი კომუნიკაცია. როდესაც მოწოდების ვადები გაიწელა, მე თვითონ ჩავედი კოპენჰაგენში, ძალიან მაღალ დონეზე გავმართე კომპანიის წარმომადგენლებთან შეხვედრა.შარშან, ნოემბერში დაიწყო მუშაობა შესყიდვაზე, შემუშავდა მეთოდოლოგია,  ჩატარდა ბაზრის კვლევა, თებერვალში გამოცხადდა ტენდერი, გამარჯვებულ კომპანიასთან 14 აპრილს გაფორმდა ხელშეკრულება. მოწოდება უნდა განხორციელებულიყო ივნისის დასაწყისში. აქვთ გარკვეული პრობლემები და  მათმა წარმომადგენელმა აღნიშნა, რომ ეს მარტო ჩვენთან არ არის. სხვა, მათ შორის ევროპულ სახელმწიფოებთან მიმართებაშიც არის მიწოდების გარკვეული ხარვეზები, ჩამორჩენა გრაფიკში, იქ უბრალოდ სკანდალს არავინ ტეხს, იმიტომ რომ არის მეორე პროდუქტი, „სანოფის“, რომელიც ასევე არის გლობალური ლიდერი“, - განაცხადა მიხეილ სარჯველაძემ.მინისტრმა აღნიშნა, რომ საქართველოში, ორივე კომპანიის პრეპარატი გამოიყენება და პაციენტთა დიდი ნაწილი, „ნოვო ნორდისკთან“ დაკავშირებით შექმნილ ხარვეზამდეც, სწორედ „სანოფის“ პროდუქციას ანიჭებდა უპირატესობას.„გამოდიან ადამიანები და მაძლევენ რჩევას, რომ სასწრაფოდ უზრუნველვყოთ პაციენტები ალტერნატიული პროდუქტით. თუმცა მათ გადასარევად იციან, ერთი კვირით ადრე გამოვედი და საჯაროდ ვთქვი, რომ ალტერნატიული პროდუქტი ხელმისაწვდომია, არასდროს გამქრალა და ყოველთვის იყო ბაზარზე.რაც შეეხება მშობლებს, ჩვენ თვითონ დავუკავშირდით და მივაწოდეთ ინფორმაცია, ავუხსენით, რომ არავითარი შიშისა და პანიკის მიზეზი არ არსებობს - ქვეყანაში არის მაღალი ხარისხის, ალტერნატიული მედიკამენტი, რომელიც სულად თავისუფლადაა ხელმისაწვდომი“, - განაცხადა მიხეილ სარჯველაძემ.ინფორმაციას ჯანდაცვის სამინისტრო ავრცელებს

ბოლო კვირებისა და თვეების განმავლობაში კანისა და ვენსნეულებათა სამეცნიერო-კვლევით ეროვნულ ცენტრში მუნის სიმპტომებით მიმართვიანობის ზრდა არ დაფიქსირებულა, – ამის შესახებ საქართველოს პირველ არხს ცენტრის დირექტორმა, გიორგი გალდავამ განუცხადა.გიორგი გალდავა კლინიკა „კანვენის“ მაგალითზე დაყრდნობით აღნიშნავს, რომ მიმართვიანობა არ გაზრდილა, თუმცა, მისი განმარტებით, დაავადების ერთეულ შემთხვევებშიც პანიკის საფუძველი არ არსებობს. როგორც გალდავამ აღნიშნა, საქმე გვაქვს მარტივად სამართავ სიმპტომებთან, რომლებიც დღე ან დღე-ნახევარში უპრობლემოდ იკურნება.„ყოველ წელს, ზაფხულის შემდგომ პერიოდში, შეიძლება, მუნის შემთხვევები რამდენიმე ერთეულით გაიზარდოს, რაც დაკავშირებულია საკურორტო სეზონის დასრულებასთან, მასობრივი თავშეყრის ადგილებში ახალგაზრდების და ბავშვების ყოფნასთან, სადაც მუნის გავრცელების მეტი საშიშროებაა. როცა ბავშვები ასეთი ადგილებიდან სკოლებში ბრუნდებიან, მუნის გავრცელების მეტი საშიშროება იქმნება. თუმცა წელს, შარშანდელთან შედარებით, განსაკუთრებული არაფერი ხდება. ამას ვერც ეპიდემიას და ვერც ქვეყნისთვის რაიმე საშიშს ვერ დავარქმევთ. რამდენიმე დღის წინ გვქონდა საქართველოს დერმატოლოგთა ასოციაციის შეხვედრა და იქ აღნიშნულ საკითხზე საერთოდ არ ყოფილა საუბარი. არავის დაუსვამს საკითხი, რომ ქვეყანაში მუნიანობამ  მოიმატა და შემთხვევები გაიზარდა“, – განაცხადა გალდავამ.მისი თქმით, მისი კლინიკის გარდა, ქვეყნის მასშტაბით ბევრი დერმატოლოგი მუშაობს, რომლებსაც შეუძლიათ ამ დიაგნოზის მქონე პაციენტების მიღება და მკურნალობა. გალდავა აღნიშნავს, რომ მუნი გადამდები დაავადებაა და არასასურველია, ამ დაავადების მქონე მოზარდმა სკოლაში ან ბაღში იაროს, რადგან ის კონტაქტური გზით გადადის.„მუნით დაავადების შემთხვევები მშობლების შეშფოთებას იწვევს, მიუხედავად იმისა, რომ ეს არაა სოციალური ან განსაკუთრებით საშიში დაავადება. ესაა ჩვეულებრივი დაავადება, რომელიც თანამედროვე მედიცინის პირობებში, საერთოდ, ერთდღიანია. სიმპტომები ერთ დღეში, მაქსიმუმ, დღე-ნახევარში ლაგდება. მუნს ახასიათებს მკვეთრი ქავილი, განსაკუთრებით საღამოს საათებში, თბილ გარემოში მოხვედრისას, მაგალითად, როცა ბავშვი ლოგინშია. მშობელი ამ ფაქტს აუცილებლად მიაქცევს ყურადღებას და ასეთ დროს მან აუცილებლად უნდა მიმართოს დერმატო-ვენეროლოგს და არა – პედიატრს, ალერგოლოგ-იმუნოლოგს ან სხვა სპეციალიზაციის ექიმს. მუნს აქვს წვრილწერტილოვანი გამონაყარი, რომელიც სპეციფიკურია და არანაირად არ ჰგავს ალერგიულ გამონაყარს“, – განაცხადა გიორგი გალდავამ.რაც შეეხება რეკომენდაციებს, მისი თქმით, საკმარისია სტანდარტული ჰიგიენური პირობების დაცვა.„პირველი რეკომენდაციაა, რომ არ უნდა ავყვეთ პანიკას, რადგან აქ პანიკის და შეშფოთების არანაირი საფუძველი არ არსებობს; მეორე – ჩვეულებრივად დავიცვათ  ჰიგიენის ის წესები, როლებსაც ოჯახის პირობებში ყოველდღიურად ვასრულებთ – ხელების დაბანა, ჰიგიენის ნორმების დაცვა და ა.შ. თუმცა ეს დაავადება, შეიძლება, ნებისმიერ ადამიანს, მათ შორის მასაც დაემართოს, ვისაც გადამეტებული დამოკიდებულება აქვს საკუთარი პირადი ჰიგიენის მიმართ. მთავარი რეკომენდაცია კი ისაა, რომ პირველივე სიმპტომების გამოვლენის შემთხვევაში სპეციალისტს – დერმატო-ვენეროლოგს მივმართოთ“, – განაცხადა გალდავამ.წყარო