საქართველოს ეროვნულმა ბანკმა ვალუტის ახალი კურსი დაადგინა. 26 ივლისის ვაჭრობის შედეგად აშშ დოლარი გაუფასურდა და 2.7087 ლარი გახდა. კურსი, რომელიც დღეს მოქმედებდა, 2.7160 ლარი იყო.გაუფასურდა ევრო, რომლის კურსი 2.9406 ლარია. დღეს მოქმედი კურსი 2.9469 ლარს შეადგენს.თურქული ლირა გაუფასურდა, რომლის ღირებულებაც 0.0820 ლარს შეადგენს.დღევანდელი ვაჭრობის შედეგად მიღებული კურსი 27 ივლისს შევა ძალაში.

ქართული ფქვილის ექსპორტი მიმდინარე წლის იანვარ-ივნისში წლიურად 1.3 ათასჯერ გაიზარდა. წელს ექვს თვეში ექსპორტზე ადგილობრივი წარმოების 26.7 აშშ დოლარის (ჯამში თითქმის 70 ტონ. 1კგ სამუშაოდ 0.38 დოლარი) ხორბლის ფქვილი გავიდა, შარშან იმავე პერიოდში კი მხოლოდ 20 დოლარი.საქსტატის მონაცემების მიხედვით, ქართული წარმოების ფქვილის უდიდესი ნაწილი, 18.8 ათასი დოლარის, გავიდა საბერძნეთში, ხოლო დანარჩენი 7.9 ათასი დოლარის - ერაყში.აღსანიშნავია, რომ წელს საქართველოში ფქვილს იმპორტი 62%-ით შემცირდა. უფრო კონკრეტულად, 2024 წლის ნახევარში იმპორტირებულია 9.63 მლნ დოლარის ფქვილი, შარშან ექვს თვეში კი 25.23 მლნ დოლარის.საქართველოში 2024 წლის იანვარ-ივნისში ფქვილის უმსხვილესი იმპორტიორი რუსეთი იყო. ფქვილის მთლიან იმპორტში მისი წილი 92%-ს აღწევდა. 5 უმსხვილესი იმპორტიორი ქვეყანა წელს ასე გამოიყურება: რუსეთი - 8.85 მლნ დოლარის; თურქეთი - 500 ათასი დოლარის; იტალია - 164 ათასი დოლარის; ლიტვა - 49.6 ათასი დოლარის; საფრანგეთი - 36.6 ათასი დოლარის.

საქართველოში ლუდის იმპორტი 32%-იან ზრდას აჩვენებს. საქსტატის ინფორმაციით, 2024 წლის პირველ ნახევარში საქართველომ 7,205,086.33 ლიტრი ლუდი იყიდა, რაშიც 8,077.63 ათასი დოლარი გადაიხადა. 2023 წლის ექვს თვეში კი ქვეყანაში 5,443,538.95 ლიტრი ლუდის იმპორტი დაფიქსირდა, რომლის საერთო ღირებულებაც 6,380.09 ათასი დოლარი იყო.სტატისტიკა აჩვენებს, რომ საქართველოსთვის ლუდის ნომერ პირველი საიმპორტო ბაზარი გერმანიაა, სწორედ გერმანიიდან დაფიქსირდა მთლიანი ლუდის იმპორტის 30%-ი. მეორე ადგილზე კი რუსეთია.TOP-5 ქვეყანა, სადაც საქართველომ ლუდი იყიდა: გერმანია - 2,159,206.27 ლიტრი - 2,808.30 ათასი დოლარი; რუსეთი - 1,172,721.82 ლიტრი - 1,019.36 ათასი დოლარი; თურქეთი - 1,157,901.68 ლიტრი - 903.37 ათასი დოლარი; ჩეხეთი - 512,868.68 ლიტრი - 637.66 ათასი დოლარი; უკრაინა - 442,609.00 ლიტრი - 178.76 ათასი დოლარი; საქსტატის მონაცემებით, რომელიც ლუდის იმპორტს მაგალითზე მაჩვენებლები 2009 წლიდან არსებობს ირკვევა, რომ ლუდის იმპორტმა მაქსიმუმს 2009 წელს მიაღწია, როდესაც ქვეყანამ 17,170,850.07 ლიტრი ლუდი იყიდა. მას შემდეგ იმპორტი მეტ-ნაკლებად კლების ტრენდზეა.რაც შეეხება 2022-2023 წლების მაჩვენებლებს, ზრდა 9%-ია. 2022 წელს ქვეყანამ 10,706,418.51 ლიტრი ლუდი იყიდა, ხოლო 2023 წელს 11,668,753.19 ლიტრი.

2024 წლის ივნისში 30 დღიდან 3 წლამდე ვადაგადაცილება, 187 069 მსესხებელს უფიქსირდებოდა, კონტრაქტების რაოდენობამ კი 364 546-ს შეადგინა. ვადაგადაცილებული სესხები წინა თვესთან შედარებით შემცირდა და 2 075 476 652 ლარი შეადგინა.„კრედიტინფოს“ ივნისის მონაცემებით, საქართველოში საფინანსო სექტორის ვალი 1 931 746 ადამიანს აქვს, ჯამში 46 945 500 596 ლარის მოცულობის.მსესხებლების 81.8% საბანკო სექტორზე მოდის. ივნისის მდგომარეობით, ბანკებიდან 42 912 671 526 ლარის მოცულობის კრედიტი სულ 1 580 204 მსესხებელს აქვს აღებული. ვადაგადაცილება კი ბანკის მსესხებლების 6.1%-ს უფიქსირდება, რაც 96 054 -ია.ეროვნული ბანის მიერ სხვა რეგულირებადი საფინანსო ინსტიტუტების (მიკროსაფინანსო, სესხის გამცემი სუბიექტი) კრედიტორი 760 108 ადამიანია, გაცემული სესხების მოცულობა კი 3 499 091 097 ლარს შეადგენს. ხოლო ვადაგადაცილება ამ საფინანსო ინსტიტუტების 108 449 მსესხებელს უფიქსირდება.19 641 ადამიანს კი ჯამში 533 737 973 ლარის სესხი აღებული აქვს სალიზინგო, სამშენებლო და სხვა ტიპის კომპანიისგან. საიდანაც ვადაგადაცილება 5 082 ადამიანს უფიქსირდება.

მიმდინარე წლის 1-ელი მაისიდან 25 ივლისის ჩათვლით, საქართველოდან 14,2 ტონა ატმის და ვაშლატამას ექსპორტი განხორციელდა, რაც წინა წლის ანალოგიურ პერიოდს 4%-ით (13,7 ტონა) აღემატება.როგორც გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს მიერ გავრცელებულ ინფორმაციაშია ნათქვამი, 9%-ით გაზრდილია ექსპორტით მიღებული შემოსავალიც, რომელმაც 16,2 მილიონ აშშ დოლარს გადააჭარბა.„აღსანიშნავია, რომ შარშან, ანალოგიურ პერიოდში, ატმით და ვაშლატამათი მიღებული შემოსავალი 14,8 მილიონი აშშ დოლარი იყო. ასევე, 5%-ით გაზრდილია ატმის ღირებულებაც რომელმაც, ბოლო მონაცემებით, კილოგრამზე 1.14 აშშ დოლარი შეადგინა.აღსანიშნავია, რომ ბოლო 10 წელიწადში, ატმის და ვაშლატამას ექსპორტმა 170 ათას ტონას გადააჭარბა; ექსპორტით მიღებულმა შემოსავალმა კი 154 მილიონ აშშ დოლარს მიაღწია“, - ნათქვამია ინფორმაციაში.

მოსახლეობის რამდენი პროცენტი ახერხებს დანაზოგის გაკეთებას, ზუსტი მონაცემი არ გვაქვს. თუმცა, სტატისტიკოსი, სოსო არჩვაძე მიიჩნევს, რომ არის გარკვეული ნიშნები, რაც საქართველოს მოსახლეობის სამომხმარებლო საზოგადოებად ჩამოყალიბებაზე მიუთითებს.როგორც ის აღნიშნავს, იმისთვის, რომ ადამიანმა დანაზოგის გაკეთება შეძლოს, ოფიციალურად დადგენილ საშუალო შემოსავალზე 20-30%-ით მეტი უნდა ჰქონდეს. ეროვნული ბანკის მიერ გამოქვეყნებული ანაბრების მოცულობისა და მუდმივად მზარდი ავტოპარკის ფონზე კი, ანალიტიკოსი მიიჩნევს, რომ მოსახლეობა ასე თუ ისე, დანაზოგის გაკეთებას ახერხებს.ცნობისთვის, სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის მონაცემებით, 2023 წლისთვის საშუალო თვიური შემოსავლები ერთ შინამეურნეობაზე 1,722 ლარია, ხოლო ერთ სულზე 521.4 ლარი. რაც შეეხება ხარჯს, იგივე პერიოდის მდგომარეობით, საშუალო თვიური ხარჯები ერთ შინამეურნეობაზე 1,649 ლარია, ხოლო ერთ სულზე - 499.3 ლარი.„დანაზოგის გაკეთება დამოკიდებულია ერთის მხრივ, შემოსავლებისა და მეორეს მხრივ, ხარჯის მოცულობაზე. პირობითად, შეიძლება ადამიანს მილიონი ჰქონდეს შემოსავალი, მაგრამ ხარჯები იმდენად აჭარბებდეს, ვალებიც კი დაუგროვდეს. თუმცა, ისიც შესაძლებელია, რომ ვიღაცას 1000 ლარი ჰქონდეს ხელფასი, მაგრამ ხარჯები იმდენად მცირე ჰქონდეს, რომ დანაზოგის გაკეთებაც შეძლოს. ორი უკიდურესობაა.საშუალოდ თუ ავიღებთ, იმისთვის, რომ დანაზოგი მეტ-ნაკლებად ხელშესახები იყოს, საშუალო შემოსავალზე 20-30%-ით მეტი შემოსავალი უნდა გქონდეს. საშუალო შემოსავალი ჩვენთან 1700 ლარს გადასცდა და ეს ნიშნავს, რომ დასაქმებული პირი, რომლის ხელფასი 2000 ლარის ფარგლებშია, მას აქვს შესაძლებლობა დანაზოგი გააკეთოს“,- ამბობს სოსო არჩვაძე.კითხვაზე, მუდმივად მზარდი ხარჯების პირობებში, რამდენად რეალურია, დანაზოგის გაკეთება, სტატისტიკოსი ამბობს, რომ გაზრდილ ხარჯს ორი ფაქტორი, უცხოეთიდან ფულადი გზავნილები და სამომხმარებლო სესხი განაპირობებს.„ხარჯების სიდიდე ყალიბდება ორი დიდი წყაროსგან, ეს არის ფულადი ტრანზაქციები უცხოეთიდან და სამომხმარებლო სესხები, რომელთა მოცულობა იზრდება. ორივე მონაცემი თითქმის, 20%-ით გაიზარდა. ეს ნიშნავს იმას, რომ ჩვენ შეიძლება ვიყიდოთ ესა თუ ის სამომხმარებლო ნივთი იმ ვარაუდით, რომ უახლოესი 6-12 თვის (ან მეტის) განმავლობაში,მოსალოდნელი შემოსავალი მოგვცემს საშუალებას არა მარტო დავფაროთ ხარჯები, არამედ გავისტუმროთ დავალიანება, ვალის სახით. ამიტომ, ხარჯების ნაწილში, ესეც უნდა გავითვალისწინოთ.თუ ეროვნული ბანკის მიერ გამოქვეყნებულ სტატისტიკას გავითვალისწინებთ, 30 მლრდ ლარზე ავიდა დანაზოგების მოცულობა (თუმცა, აქ შედის როგორც ქვეყნის რეზიდენტების, ისე ემიგრანტების დანაზოგები), ეს საკმაოდ სოლიდური მაჩვენებელია. ამას ემატება სატრანსპორტო საშუალებების სიმრავლე ქუჩებში, იმპორტირებული საქონლის რაოდენობა... ეს ყველაფერი მიუთითებს იმაზე, რომ ჩვენი მოსახლეობა, დინჯად, თუმცა, საკმაოდ დამაჯერებლად ყალიბდება სამომხმარებლო საზოგადოებად“,- ამბობს სოსო არჩვაძე.

კომერციული ბანკების მიერ 2024 წლის ივნისის მდგომარეობით, ჯამში 58.046 მლრდ ლარის სესხი გაიცა. ეროვნული ბანკის მონაცემებით, აქედან, ეროვნულ ვალუტაში 31.485 მლრდ ლარი გაიცა, ხოლო უცხოურ ვალუტაში 25.905 მლრდ ლარი.რაც შეეხება გაცემულ სესხებს, რეგიონების მიხედვით, ლიდერობს თბილისი, რომელზეც გაცემული სესხების 71% მოდის, შემდეგია აჭარა 7%-ით და იმერეთი 6%-ით.ეროვნულ ბანკზე დაყრდნობით, გთავაზობთ, რომელ რეგიონებში გაიცა ყველაზე მეტი სესხი: თბილისი - 41.103 მლრდ ლარი აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკა - 5.025 მლრდ ლარი იმერეთი - 3.251 კახეთი 1.924 მლრდ ქვემო ქართლი 1.749 მლრდ ცნობისთვის, 2024 წლის ივნისის მდგომარეობით გაცემული 58.046 მლრდ ლარის სესხიდან 56.716 მლრდ ლარი ვადიანია. აქედან, 4.616 მლრდ ლარი - მოკლე, ხოლო 52.099 მლრდ ლარი გრძელვადიანი სესხია.რაც შეეხება ვადაგადაცილებულ სესხებს, ეროვნული ბანკის მიერ გამოქვეყნებული მონაცემებით, 628.7 მლნ ლარს შეადგენს.

საქართველომ მიმდინარე წლის იანვარ-ივნისში 66.4 ათასი აშშ დოლარის ლოკოკინა იყიდა. საქსტატის მონაცემების თანახმად, გასული წლის იმავე პერიოდთან შედარებით, ლოკოკინების იმპორტი 55%-ით შემცირდა. უფრო კონკრეტულად, შარშან ექვს თვეში 136.3 ათასი დოლარის ლოკოკინა შემოვიდა ქვეყანაში.საქართველოში ლოკოკინას იმპორტი ძირითადად უკრაინიდან ხორციელდება. მაგალითად, წელს 46 ათასი დოლარის ლოკოკინა შეიძინა საქართველომ უკრაინისგან. იტალია - 19.38 ათასი დოლარის; გერმანია - 590 დოლარის; საფრანგეთი - 380 დოლარის; უნგრეთი - 70 დოლარის. აღსანიშნავია ისიც, რომ ლოკოკინების ადგილობრივი ექსპორტი 250%-ით გაიზარდა. შარშან 6-თვეში საქართველოში მოშენებული ლოკოკინების ექსპორტიდან მიღებულმა შემოსავლებმა 190.5 ათასი დოლარი შეადგინა, წელს იმავე პერიოდში კი 668.2 ათასი დოლარი.საქსტატის მონაცემებით, ქართული ლოკოკინების ექსპორტის უდიდესი ნაწილი, 562.9 ათასი დოლარის, წელს საფრანგეთში განხორციელდა. ამასთანავე, 90 ათასი დოლარის ლოკოკინას ექსპორტი განხორციელდა თურქეთში, 15.3 ათასი დოლარის კი იტალიაში.

საქართველოს ეროვნულმა ბანკმა ვალუტის ახალი კურსი დაადგინა. 25 ივლისის ვაჭრობის შედეგად აშშ დოლარი გამყარდა და 2.7160 ლარი გახდა. კურსი, რომელიც დღეს მოქმედებდა, 2.7152 ლარი იყო.გამყარდა ევრო, რომლის კურსი 2.9469 ლარია. დღეს მოქმედი კურსი 2.9446 ლარს შეადგენს.თურქული ლირა გამყარდა, რომლის ღირებულებაც 0.0821 ლარს შეადგენს.დღევანდელი ვაჭრობის შედეგად მიღებული კურსი 26 ივლისს შევა ძალაში.

2024 წლის პირველ ნახევარში საქართველოდან ახალი ატმისა და ნექტარინების ექსპორტი გაიზარდა. 2022 წელს ექსპორტის მკვეთრი შემცირების შემდეგ ადგილობრივად წარმოებული აგროპროდუქტის ქვეყნის საზღვრებს გარეთ გაყიდვების მაჩვენებელი მზარდია.6 თვის სტატისტიკის მიხედვით, საქართველომ 2 537 ტონა ატმის ექსპორტით 2 მილიონ 748 ათასი დოლარის შემოსავალი მიიღო, რაც 92.9%-ით გაზრდილი მაჩვენებელია.საქართველოში ატმის ექსპორტი მოსავლის აღებასთან ერთად აქტიურდება. პროცესი მაისიდან იწყება და ზაფხულის თვეებში იზრდება. ექსპორტის დიდი ნაწილი ივნისზე მოდის.წლების განმავლობაში ატმის ძირითადი სარეალიზაციო ბაზარი რუსეთია. წელსაც პროდუქტის ძირითადი მოცულობები სწორედ ამ მიმართულებით გავიდა.იანვარ-ივნისში რუსეთში ჯამში 2 მილიონ 448 ათასი დოლარის ღირებულების 2 140 ტონა ატამი და ნექტარინები გაიყიდა, რაც გასული წლის ამავე პერიოდთან შედარებით თითქმის გაორმაგებული მაჩვენებელია.მეორე ქვეყანა, სადაც ატმის ექსპორტი განხორციელდა, სომხეთია. მეზობელ ქვეყანაში ჯამში 300 ათასი დოლარის 396 ტონა ატამი გავიტანეთ.უნდა აღინიშნოს, რომ საქართველოში 2024 წლის პირველ ექვს თვეში ატმის იმპორტიც გაიზარდა. ამ პერიოდისთვის ქვეყანაში 482 ათასი დოლარის ღირებულების 948 ტონა ატამი შემოვიდა, მაშინ როდესაც 2023 წლის 6 თვეში იმპორტირებული 551 ტონა ატმის ღირებულება 147 ათას დოლარს არ აღემატებოდა.საქართველო ატამს ორი ქვეყნიდან ყიდულობს. თურქეთიდან წელს 480 ათასი დოლარის 947 ტონა ატამი შევიძინეთ, ნიდერლანდებიდან კი მცირე რაოდენობა მხოლოდ 2 ათასი დოლარის 0.4 ტონა ატამი შემოვიდა.

ივნისის მდგომარეობით, საქართველოს მასშტაბით მიწის სისტემური რეგისტრაციის ფარგლებში რეგისტრირებულია 768 650 მიწის ნაკვეთი, რომელთა ჯამურმა ფართობმა 487 763 ჰა შეადგინა. ამის შესახებ აღნიშნულია „ბიზნესპრესნიუსის“ კითხვის საპასუხოდ იუსტიციის სამინისტროს მიერ მოწოდებულ ინფორმაციაში.სამინისტროს ცნობით, საანგარიშო პერიოდში სისტემური რეგისტრაციის ფარგლებში აზომილია 1 095 170 მიწის ნაკვეთი, რომლის ჯამური ფართობიც 563 392 ჰა-ს შეადგენს.როგორც იუსტიციის სამინისტროში აცხადებენ, ყველაზე დიდი რაოდენობით, 136 790 მიწის ნაკვეთი რეგისტრირებულია სამეგრელო-ზემო სვანეთში, ყველაზე ცოტა, 1 652 კი გურიაში. უფრო კონკრეტულად, რეგიონების მიხედვით რეგისტრირებული მიწები ასე გამოiყურება: აჭარა - მიწის ნაკვეთის რაოდენობა: 29 111; მიწის ნაკვეთის ფართობი: 7656.49 ჰა; იმერეთი - მიწის ნაკვეთის რაოდენობა: 118 679; მიწის ნაკვეთის ფართობი: 37281.81 ჰა; სამეგრელო-ზემო სვანეთი - მიწის ნაკვეთის რაოდენობა: 136 790; მიწის ნაკვეთის ფართობი: 236298.42 ჰა; რაჭა-ლეჩხუმის და ქვემო სვანეთი - მიწის ნაკვეთის რაოდენობა: 47 608; მიწის ნაკვეთის ფართობი: 25004.90 ჰა; გურია - მიწის ნაკვეთის რაოდენობა: 1 652; მიწის ნაკვეთის ფართობი: 618.55 ჰა; სამცხე-ჯავახეთი - მიწის ნაკვეთის რაოდენობა: 14 756; მიწის ნაკვეთის ფართობი: 3541.13 ჰა; შიდა ქართლი - მიწის ნაკვეთის რაოდენობა: 151 881, მიწის ნაკვეთის ფართობი: 62292.12 ჰა; ქვემო ქართლი - მიწის ნაკვეთის რაოდენობა: 36 338; მიწის ნაკვეთის ფართობი: 14320.54 ჰა; მცხეთა-მთიანეთი - მიწის ნაკვეთის რაოდენობა: 52 225; მიწის ნაკვეთის ფართობი: 34935.44 ჰა; კახეთი - მიწის ნაკვეთის რაოდენობა: 136 570; მიწის ნაკვეთის ფართობი: 51358.38 ჰა. აღსანიშნავია ისიც, რომ ამ დრომდე უცნობია, რა ფართობის მიწაა ქვეყანაში დაურეგისტრირებელი. „ბიზნესპრესნიუსმა“ ამ კითხვითაც მიმართა იუსტიციის სამინისტროს, სადაც დაურეგისტრირებელი მიწის ნაკვეთების შესახებ ინფორმაციის არქონის მიზეზად „მნიშვნელოვანი“ ადმინისტრაციულ რესურსის საჭიროებას ასახელებენ.„საქართველოს მასშტაბით მდებარე დაურეგისტრირებელი მიწის ნაკვეთების ჯამური ფართობის თაობაზე ინფორმაციის მომზადება მნიშვნელოვან ადმინისტრაციულ რესურსსა და სხვადასხვა სტრუქტურულ ერთეულში დაცული დიდი მონაცემების ურთიერთშეჯერებას საჭიროებს“, - აცხადებენ სამინისტროში.

ჯარიმებით ბიუჯეტის შევსების მაჩვენებელი იზრდება. კერძოდ, წლიურად ბიუჯეტში ჯარიმებიდან 14 183 800 ლარით ანუ 8.4%-ით (1,1-ჯერ) მეტი თანხის მობილიზება მოხდა.სახელმწიფო ხაზინის მონაცემებით, 2024 წლის იანვარ-ივნისში ბიუჯეტში სანქციებიდან, ჯარიმებიდან და საურავებიდან 183 472 957 ლარი შევიდა. აქედან, სახელმწიფო ბიუჯეტში - 80 384 652 ლარი, ხოლო ტერიტორიული ერთეულების ბიუჯეტში - 103 088 305 ლარის მობილიზება მოხდა.რაც შეეხება გასული წლის მონაცემებს, 2023 წლის იანვარ-ივნისში ბიუჯეტში სანქციებიდან, ჯარიმებიდან და საურავებიდან 169 289 157 ლარის მობილიზება მოხდა. აქედან სახელმწიფო ბიუჯეტში - 72 064 489, ხოლო ტერიტორიული ერთეულების ბიუჯეტში - 97 224 668 ლარი შევიდა.აღსანიშნავია ისიც, რომ მთლიანად, 2023 წელს ბიუჯეტში ჯარიმებიდან რეკორდული თანხა შევიდა. კერძოდ, გასული წლის განმავლობაში ბიუჯეტში სანქციებიდან, ჯარიმებიდან და საურავებიდან 363 026 239 ლარის აკუმულირება მოხდა. აქედან სახელმწიფო ბიუჯეტში - 155 488 247 ლარი, ხოლო ტერიტორიული ერთეულების ბიუჯეტში - 207 537 992 ლარის მობილიზება მოხდა.ამასთან, სახელმწიფო ხაზინის მონაცემებით, 2024 წლის იანვარ-ივნისში საქართველოს ნაერთი ბიუჯეტის შემოსულობებმა ჯამში, 17 589 629 358 ლარი შეადგინა.ცნობისთვის, ნაერთი ბიუჯეტი საქართველოს სახელმწიფო, ავტონომიური რესპუბლიკების, რესპუბლიკური და ადგილობრივი თვითმმართველი ერთეულების კონსოლიდირებული ბიუჯეტია, რომელიც არ ექვემდებარება არცერთი ხელისუფლების წარმომადგენლობითი ორგანოს მიერ დამტკიცებას.