საკონდიტრო მაღაზია-საცხობების ფინანსური მაჩვენებლები FinSpot-მა 6 კომპანიის მაგალითზე გაანალიზა, რაც იძლევა წარმოდგენას იმაზე, თუ როგორ მუშაობს ამ ტიპის ბიზნესი საქართველოში. გთავაზობთ შემდეგი კომპანიების ფინანსურ მიმოხილვას:შპს "არბო 2009" (მადარტი • Madart)შპს "FOOD 7" (Tortini • ტორტინი)შპს "ასორტი-ვერე" (Assorti • ასორტი)შპს "კონდი" (საკონდიტრო ბელა • Patisserie Bela)შპს "დოლჩე ვიტა" (დოლჩე ვიტა ''Dolce Vita 88")შპს "გურმე" (გურმე • Gourmet)FinSpot-ის მიხედვით, კომპანიების ძირითად საქმიანობას წარმოადგენს საკონდიტრო ნაწარმის წარმოება და რეალიზაცია საკუთარი მაღაზიათა ქსელების მეშვეობით.აღმოჩნდა, რომ საკონდიტრო ბაზარზე მადარტი . Madart უპირობო ლიდერია, დანარჩენი საკონდიტრო ქსელები კი მსხვილ კონკურენტთან შედარებით გაცილებით მცირე ზომის არიან.წარმოდგენილი კომპანიების უმეტესობას, სექტორის გათვალისწინებით, საკმაოდ ჯანსაღი მომგებიანობის მაჩვენებლები აქვთ: კომპანიების საოპერაციო მოგების მარჟა საშუალო შეწონილით 13%-ია, ამონაგები აქტივებზე (ROAA) კი 27%.ბოლო წლებში ყველა კომპანიას, "ასორტის" გარდა, საკმარისი ფულადი ნაკადები ჰქონდა დივიდენდების გასაცემად.FinSpot-ს კომპანიების ფინანსური ანალიზისთვის შესწავლილი აქვს 2023 წლის მონაცემები:მადარტი • Madart ყველაზე მაღალშემოსავლიანი და, ამავდროულად, ერთ-ერთი სწრაფად მზარდი და მაღალი ლიკვიდურობის მქონე საკონდიტრო მაღაზია-საცხობია საქართველოში. 2023 წელს კომპანიის შემოსავლებმა ₾55 მილიონი შეადგინა, რაც 2-ჯერ და მეტჯერ აღემატებოდა 2019 წლის ბრუნვას.დანარჩენ 5 წარმოდგენილ კომპანიას შედარებით მცირე მოცულობის ბრუნვა აქვს, თუმცა ზრდის ტემპი ამ შემთხვევაშიც საკმაოდ მაღალია.Tortini • ტორტინი, Assorti • ასორტი და საკონდიტრო ბელა • Patisserie Bela-ს ₾11-₾13 მილიონის ფარგლებში აქვთ წლიური ბრუნვა, დოლჩე ვიტა ''Dolce Vita 88"-ს ₾7 მილიონი, გურმე • Gourmet-ს კი ₾6 მილიონამდე. - შემოსავლების ყველაზე სწრაფი ზრდის ტემპი Tortini • ტორტინი-ს აქვს, რაც ძირითადად ახალი ფილიალების დამატების ხარჯზე მოხდა. ამ ეტაპისთვის "ტორტინის" ქსელი 31 ფილიალს აერთიანებს, სულ რაღაც 2021 წლის ბოლოს კი მხოლოდ 14 ფილიალით ოპერირებდა.FinSpot-ის თანახმად, საცხობების საერთო მოგების მარჟები (gross profit margin) და საოპერაციო ხარჯების წილი ერთმანეთისგან მნიშვნელოვნად განსხვავდება და არ არის შესადარისი, რასაც თავისი ახსნა აქვს: კომპანიების უმეტესობის რეპორტინგის ხარისხი საკმაოდ დაბალია და თვითღირებულებისა და საოპერაციო ხარჯები ბუნდოვნად არის გადანაწილებული.თვითღირებულების და საოპერაციო ხარჯების ჩაშლა ყველაზე კარგად "მადარტს" და "ბელას" აქვთ, დანარჩენის შემთხვევაში კი გაუკრვეველია პირდაპირი ხელფასის ან ზედნადები ხარჯები თუ შედის თვითღირებულების ხარჯებში. "ასორტს" კი საერთოდ არ აქვს თვითღირებულების ხარჯები გამოყოფილი და ყველაფერი საოპერაციო ხარჯად აქვს აღიარებული. ამიტომ, FinSpot-ი საერთო მოგების მარჟებისა და საოპერაციო ხარჯების წილის გასაცნობად, აანალიზებს "მადარტს" და "ბელას":"მადარტის" და "ბელას" საერთო მოგების მარჟები 39% და 42% შეადგენს, შესაბამისად. 2019 წელს ორივე კომპანიის შემთხვევაში საერთო მოგების მარჟები 34% შეადგენდა. კომპანიებმა მარჟების ზრდა ფასების დაკორექტირებით მოახერხეს, რამაც გაანეიტრალა ბოლო წლებში ნედლეულზე ფასების ზრდა.საოპერაციო ხარჯების უდიდესი ნაწილი მოდის ხელფასებზე. "მადარტის" და "ბელას" საოპერაციო ხარჯების წილი შემოსავლებში 28% და 21%, შესაბამისად. საოპერაციო მოგების მარჟები შესადარისია წარმოდგენილ კომპანიებს შორის და საშუალო შეწონილით 13%-ზე მეტს შეადგენს, რაც, სექტორის გათვალისწინებით, ჯანსაღად გამოიყურება.ყველაზე მაღალი მომგებიანობის მაჩვენებლები Tortini • ტორტინი-ის აქვს, რაც ძირითადად მაღალი საერთო მოგების მარჟით არის განპირობებული.მომგებიანობის ყველაზე დაბალი მაჩვენებლები კი Assorti • ასორტი-ს აქვს, რომელიც ვერ ახერხებს ხარჯების ეფექტურ მართვას. კომპანია შემოსავლების 35%-ს მხოლოდ ხელფასებში იხდის, შესაბამისად რეინვესტირებისთვის თუ დივიდენდის გასაცემად თანხა არ რჩება. თუმცა, კომპანიის მფლობელი სავარაუდოდ დივიდენდის ნაცვლად ხელფასის სახით იღებს შემოსავალს, რაც ხსნის "ასორტის" ხელფასების ასეთ მაღალ წილს შემოსავლებში.კომპანიების უმეტესობას მცირე სასესხო ვალდებულება აქვს. შესაბამისად, მაღალი მომგებიანობის და დაბალი ლევერიჯის ფონზე კომპანიები ახერხებენ დივიდენდის გაცემას.კომპანიების მიერ გაცემული დივიდენდები 2019-23 წლებში კუმულატიურადასე გამოიყურება:მადარტი • Madart: ₾9.4 მილიონი Tortini • ტორტინი: ₾3.4 მილიონი Assorti • ასორტი: ₾0  საკონდიტრო ბელა • Patisserie Bela: ₾2.5 მილიონი დოლჩე ვიტა ''Dolce Vita 88": ₾1.0 მილიონი (მოიცავს 2024 წელს გაცემულ ₾0.5 მილიონს) გურმე • Gourmet: ₾0.3 მილიონი.რაც შეეხება, კომპანიების მფლობელების ვინაობას, ესენია:1️⃣ მადარტი • Madart💼 კომპანიის მფლობელი:- დავით ჭრელაშვილი: 100%2️⃣ Tortini • ტორტინი💼 კომპანიის მფლობელი:- მიხეილ ცოგოშვილი: 100%3️⃣ Assorti • ასორტი💼 კომპანიის მფლობელი:- ნატო ცომაია: 100%4️⃣ საკონდიტრო ბელა • Patisserie Bela💼 კომპანიის მფლობელები:- ირაკლი ბოჭორიშვილი: 50%- ბექა ბოჭორიშვილი: 50%5️⃣ დოლჩე ვიტა ''Dolce Vita 88"💼 კომპანიის მფლობელი:- ქეთევან მერაბიშვილი: 100%6️⃣ გურმე • Gourmet💼 კომპანიის მფლობელები:- ნინო მამულაშვილი: 66.7%- ლიანა ჭელიძე: 33.3%

გვაქვს მოლოდინი, რომ 2025 წელს ოქრო გაიაფდება, რაც პროდუქციის ფასის შემცირების შესაძლებლობას მოგვცემს, - ამის შესახებ საიუველირო სახლ "ზარაფხანას" აღმასრულებელმა დირექტორმა თორნიკე სამხარაძემ "ბიზნესპარტნიორთან" განაცხადა.მისივე შეფასებით, გაყიდვების ზრდისთვის ოქროს გაიაფებასთან ერთად, უმნიშვნელოვანესია ქვეყანაში მიმდინარე პროცესების დასტაბილურება.„ამჟამად ერთი უნცია საწარმოო ოქროს ფასი 2600 დოლარია და მაქვს მოლოდინი, რომ 2400 დოლარამდე შემცირდება, რაც მომხმარებლების რაოდენობას გაზრდის და მდგომარეობს დაასტაბილურებს . პირველ რიგში, ჩვენს კომპანიას არ აწყობს ფასების ზრდა, რადგან ეს სტრესია მომხმარებლებისთვის და ჩვენი ბიზნესისთვის. აქედან გამომდინარე, როდესაც დაფიქსირდება ის ნიშნული, როდესაც ფასების შემცირებას შევძლებთ -  ჩვენს პროდუქციას ამის შესაბამისად აუცილებლად გავაიაფებთ. გარდა ამისა, გვაქვს მოლოდინი, რომ ქვეყანაში მიმდინარე პროცესები დასტაბილურდება, რადგან აღნიშნული ფაქტორი ძალიან მნიშვნელოვანია. ქვეყანაში სტაბილური გარემო ჩვენი ბიზნესისთვის უმნიშვნელოვანესია“, - აცხადებს თორნიკე სამხარაძე.გარდა ამისა, საიუველირო სახლ "ზარაფხანას" აღმასრულებელი დირექტორი  აღნიშნავს, რომ  2024 წლის დეკემბერში კომპანიის გაყიდვები 22%-ით შემცირდა, რისი მიზეზიც ქვეყანაში მიმდინარე პროცესებია.შეგახსენებთ, „ზარაფხანა“ საიუველირო სახლია, რომლის ისტორიაც 1939 წლიდან იწყება. უნდა აღინიშნოს, რომ ქართული საიუველირო ნაკეთობების მწარმოებელი კომპანიისთვის 2022 წელი ცვლილებების იყო. კონკრეტულად კი 2022 წლის პირველ ნახევარში კომპანიის 100%-იანი წილის მმართველი „ნიუ ვიჟენ დეველოპმენტი“ გახდა.

ბოლო პერიოდში, ძვირად ღირებულ შარფებზე მოთხოვნა გაიზარდა, - ამის შესახებ შარფების მწარმოებელი კომპანია „ფხოველის“ დამფუძნებელმა ნინო სხირტლაძემ „ბიზნესპარტნიორთან“ განაცხადა.მისივე ინფორმაციით, ქვეყანაში ბოლო დროს განვითარებული მოვლენების მიუხედავად, პროდუქციაზე მოთხოვნამ მოიმატა.„ჩვენთან წინა საახალწლო პერიოდში გაიზარდა გაყიდვები. მოგეხსენებათ, რომ ჩვენი პროდუქციის ფასები 55-დან 300 ლარამდე მერყეობს და ბოლო პერიოდში მაღალფასიან შარფებზე მოთხოვნა ალბათ, 30%-ით არის გაზრდილი. ადამიანებს როდესაც სურთ, რომ ხელნაკეთი ნივთი შეიძინონ ურჩევნიათ გადაიხადონ ძვირი, მაგრამ ხარისხიანი და განსხვავებული.რაც შეეხება ზოგადად 2024 წელს - რთული წელი იყო. დოლარის ცვალებადობის გამო მიჭირდა ნედლეულის ფასის დაჭერა, რადგან ძირითადად საზღვარგარეთიდან შემომაქვს. გაყიდვები დაახლოებით, 25%-ით არის გაზრდილი, თუმცა ეს არ არის ის მაჩვენებელი, რომელიც მისაღებია ჩვენთვის. რეალურად რადგან ჩვენი კომპანია მხოლოდ ონლაინ ახორციელებს გაყიდვას, კარგავს იმ მომხმარებლებს, რომლებსაც ადგილზე სურთ პროდუქციის შეძენა.  ძალიან რთულია სავაჭრო ცენტრებში შესვლა და ამ მიმართულებით საერთოდ არ არის ხელშეწყობა“, - აცხადებს ნინო სხირტლაძე.მანვე აღნიშნა, რომ „ფხოველის“ მომხმარებლების 60% ქართველია, ხოლო 40% უცხოელი.შეგახსენებთ, „ფხოველი“ საქართველოს ბაზარზე 2018 წელს დაფუძნდა. კომპანიის დამფუძნებელი აღნიშნავს, რომ საჭირო ნედლეულის შეძენა  საზღვარგარეთ, ძირითადად, იტალიასა და ბულგარეთში ხდება.

როგორი იყო 2024 წელი სამშენებლო სექტორისთვის? რა გამოწვევების წინაშე აღმოჩნდნენ კომპანიები? საკითხზე „კომერსანტის’’ წლის შემაჯამებელ ეთერში ,,გუმბათი ჰოლდინგის’’ თანადირექტორმა ნატო ბოჭორიშვილმა ისაუბრა. მისი შეფასებით, გასული წელი სექტორისთვის გამოწვევებით სავსე გამოდგა. ნატო ბოჭორიშვილმა აღნიშნა, რომ პროტესტმა, რომელიც ჯერ გაზაფხულზე შემდეგ კი წლის ბოლოს საზოგადოება მოიცვა, ასევე არჩევნებმა დიდი გავლენა მოახდინა უძრავი ქონების ბაზარზე. გამოწვევების მიუხედავად „გუმბათი ჰოლდინგის“ თანადირექტორმა 2024 წელი დადებითად შეაფასა.„2024 წელმა საკმაოდ სწრაფად გაიარა. გამოწვევებით სავსე იყო ჩვენი კომპანიისთვის და ასევე უძრავი ქონების სექტორისთვის. ჯერ გაზაფხულზე საპროტესტო ტალღას ჰქონდა გავლენა თავის მხრივ. მეორეს მხრივ არჩევნებს, როცა ხალხი ელოდა როგორ დასრულდებოდა პროცესები. მიმდინარე მოვლენებიც პრინციპში, საკმაოდ გავლენას ახდენს უძრავი ქონების სექტორზე. მიუხედავად ამისა, ვთვლი, რომ წელმა საკმაოდ კარგად, წარმატებით ჩაიარა. ჩვენი გუნდის თითოეულმა წევრმა ძალიან ბევრი იშრომა. ჩვენს მომხმარებლებზე ორიენტაცია სწორედ გვეხმარება იმაში, რომ თითოეულმა ჩვენმა მობინადრემ თავი იგრძნოს განსაკუთრებულად, ამიტომ არ დავიშურეთ ძალისხმევა და ვეცადეთ, რომ ძალიან აქტიურად გაგვეტარებინა ეს წელი და სამშენებლო პროცესი თითქმის უკვე ბოლოსკენ მიახლოებულია“, - განაცხადა ნატო ბოჭორიშვილმა.2024 წელს უძრავი ქონების ბაზარზე მნიშვნელოვანი გავლენა მოახდინა ქვეყანაში მიგრანტების მასიურმა შემოსვლამ, რასაც უძრავ ქონებაზე მოთხოვნისა და ფასის მატება მოჰყვა. მიგრანტების ფაქტორის სექტორზე გავლენა კიდევ ერთი საკითხი იყო, რაზეც „გუმბათი ჰოლდინგის“ თანადირექტორმა ისაუბრა. ნატო ბოჭორიშვილმა აღნიშნა, რომ მიგრანტების შემოსვლამ როგორც გასაყიდი, ასევე გასაქირავებელი ფასები გაზარდა. მათი მხრიდან მოთხოვნა კი ძირითადად უკვე დასრულებულ საცხოვრებელ ფართებზე მოდიოდა.„მიგრანტების შემოდინება აისახა ფასებზე, როგორც გაქირავების, ასევე გაყიდვის კუთხით. დეველოპერების ნაწილში, ზოგადად, მიგრანტების მხრიდან მაინც ნაკლები იყო მოთხოვნა იქიდან გამომდინარე, რომ დეველოპერები ძირითადად ვყიდით მიმდინარე, მშენებარე პროექტებს. მიგრანტების ინტერესებში უფრო შედიოდა დასრულებული პროექტები. თუმცა, მეორეს მხრივ დასრულებული პროექტების ბაზრის ამოწურვამ ცხადია, გავლენა იქონია მშენებარე ბინებზეც და გაიზარდა მოთხოვნა. რაც შეეხება მიწოდების ნაწილს, მიმდინარე მშენებლობები და პლუს კიდევ ის ნებართვები, რაც არის გაცემული დღეისთვის უძრავი ქონების კუთხით საკმაოდ დიდ ფონდს შეადგენს“, - განაცხადა ნატო ბოჭორიშვილმა.სამშენებლო-დეველოპერული კომპანია ,,გუმბათი ჰოლდინგი’’ ვაკეში მრავალფუნქციური, პრემიუმ კლასის საცხოვრებელი კომპლექსის მშენებლობას აგრძელებს. მშენებლობა 2026 წლის დასაწყისში დასრულდება. გასული წელი ამ პროექტისთვის წარმატებული აღმოჩნდა და 2024 წელი გაყიდვების 80%-ზე მაღალი მაჩვენებლით დასრულდა. ნატო ბოჭორიშვილმა აღნიშნა, რომ დეკემბრის თვეში უკეთესი შედეგების მოლოდინი ჰქონდათ, თუმცა წლის ბოლოს საპროტესტო აქციებმა გარკვეული გავლენა მოახდინა მათ საქმიანობაზე.„ვაკე რეზიდენსი საკმაოდ მოთხოვნადი პროექტია. დეკემბერს ველოდით, რომ ცოტა უკეთესი თვე იქნებოდა, მაგრამ გარკვეულ წილად ქვეყანაში მიმდინარე პროცესებმა თავისი გავლენა იქონია. წლის დასაწყისს თუ შევადარებთ, საკმაოდ კარგად მიმდინარეობდა გაყიდვები, თითქმის 80%-ზე მეტი უკვე გაყიდული გვაქვს. მშენებლობა სრულდება 2026 წლის დასაწყისში. უკვე ვიწყებთ ბაზარზე გამოტანას კომერციული და საოფისე ქონების. 2025 წელს ამ კუთხით ვიქნებით უფრო აქტიურები, იმიტომ რომ სულ რამდენიმე ბინა დაგვრჩა ვაკე რეზიდენსში“, - განაცხადა „კომერსანტის“ შემაჯამებელ გადაცემაში ნატო ბოჭორიშვილმა.

ქართველებისთვის ერთ-ერთი ყველაზე საყვარელი პროდუქტები, ხინკალი და ლუდი ისევ გაძვირდა.სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის მონაცემებით, წელს დეკემბერში, წინა წლის იგივე პერიოდთან შედარებით, რესტორანში ხინკლის ფასი 12.4%-ით ხოლო ლუდის 11,3%-ით გაიზარდა.ამავე მონაცემების მიხედვით, ინგრედიენტების ღირებულება, რომელიც ხინკლის მომზადებას სჭირდება, საანგარიშო პერიოდში შემდეგნაირად განისაზღვრა: ძროხის ხორცის ფარში 3%-ით გაძვირდა, ძროხის ხორცი - 2,3%-ით, მწვანილის 117.5%-ით, ხახვის 8.8%-ით; ხოლო, ფქვილი 0.8%-ით, ღორის ხორცი კი 1,5%-ით გაიაფდა.ამასთან, საქსტატის მონაცემებით, სადილი რესტორანში 4%-ით არის გაზრდილი. ასევე, სტატისტიკის მიხედვით, დეკემბერში, წინა წლის იგივე პერიოდთან შედარებით, ხაჭაპური საცხობში 3%-ით გაძვირდა, ხაჭაპური კაფეში 4%-ით, ყავა კაფეში -6%-ით.ცნობისთვის, სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის მონაცემებით, 2024 წლის დეკემბერში წინა თვესთან შედარებით, ინფლაციის დონემ საქართველოში 0.7%, ხოლო წლიური ინფლაციის დონემ 1.9% შეადგინა. ამავე სტატისტიკის მიხედვით, საბაზო ინფლაციის მაჩვენებელმა 2024 წლის დეკემბერში, გასული წლის შესაბამის პერიოდთან შედარებით 2.3% შეადგინა, ხოლო თამბაქოს გარეშე წლიური საბაზო ინფლაციის მაჩვენებელი ასევე 2.3%.პროდუქტებს შორის, დეკემბერში, წინა წლის იგივე თვესთან შედარებით, ყველაზე მეტად გაძვირებულია მწვანილი, 117,5%-ით, ასევე, ნიორი - 46,3%-ით და ბადრიჯანი - 46%-ით. რაც შეეხება მომსახურებებს, იგივე საანგარიშო პერიოდში გაძვირდა მღებავის მომსახურება (20%), ავტომობილის გარეცხვა (15.5%) და ჯანმრთელობის დაზღვევა (13%).

ტრადიციულად, საქართველოში FDI მაღალი კონცენტრაციით ხასიათდება, - ამის შესახებ IDFI-ს მიერ 2024 წლის ბოლოს გამოქვეყნებულ მიმოხილვაშია აღნიშნული.ამასთან, როგორც პუბლიკაციაშია აღნიშნული, წლების განმავლობაში FDI-ში მაღალია ოფშორული ქვეყნების წილი, რაც იმაზე მიუთითებს, რომ ოფიციალურ სტატისტიკაში ასახული უცხოური ინვესტიცია, შესაძლოა ისევ ქართულ კაპიტალს წარმოადგენდეს.„2024 წლის მე-3 კვარტალის მონაცემებით, FDI-ის 87.7% მხოლოდ სამ ქვეყანაზე - ნიდერლანდებზე, ბრიტანეთსა და მალტაზე მოდის. პირველ ადგილზეა ნიდერლანდები - 60.2 მლნ. აშშ დოლარით, რაც მთლიანი პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების 30.4%-ს შეადგენს, მეორე ადგილზე იმყოფება მალტა - 58.3 მლნ. აშშ დოლარით (29.5%), ხოლო მესამეზე გაერთიანებული სამეფო - 55.0 მლნ. აშშ დოლარით (27.8%).ჯამურად წლის 9 თვეში კი ამ სამ ქვეყანაზე მთლიანი FDI-ის 46.4% მოდის. აღსანიშნავია, რომ მიმდინარე წელს ნიდერლანდებიდან შემოსული ინვესტიციები (115.3 მლნ აშშ დოლარი) 3.3-ჯერ ჩამოუვარდება გასული წლის მაჩვენებელს (387.6 მლნ აშშ დოლარი). ნიდერლანდურ ინვესტორ კომპანიებს შორის გვხვდება კომპანია „ბორჯომი“, რომელიც განხორციელებული ინვესტიციით უმსხვილესი კომპანიების სიაშია, თუმცა კომპანიის საბოლოო მფლობელი ნიდერლანდების ანტილის კუნძულებზეა რეგისტრირებული, რომელიც ქართული კანონმდებლობით, ოფშორულ ზონად მიიჩნევა.საქართველოში წლებია FDI-ს მოცულობით მოწინავე ინვესტორ ქვეყნებს შორის არის გაერთიანებული სამეფო, რისი მიზეზიც საფინანსო და სადაზღვევო სექტორში განხორციელებული ინვესტიციებია. აღნიშნული კი ერთის მხრივ იმ ფაქტს უკავშირდება რომ ოფიციალურ სტატისტიკაში ხვდება მსხვილი ქართული ჰოლდინგები, რომლებიც ლონდონის საფონდო ბირჟაზეც ივაჭრებს, - ასე მაგალითად Georgian Capital - ყოფილი ბიჯეო ჯგუფი, რომლის მთავარი ინვესტორი “საქართველოს ბანკის ჯგუფია”.წლების განმავლობაში FDI-ში მაღალია ოფშორული ქვეყნების წილი, რაც იმაზე მიუთითებს, რომ ოფიციალურ სტატისტიკაში ასახული უცხოური ინვესტიცია, შესაძლოა ისევ ქართულ კაპიტალს წარმოადგენდეს. ოფშორულ ზონაში რეგისტრირებული იურიდიული პირის საქმიანობა საქართველოში, ისევე როგორც მსოფლიოს ქვეყნებში, დაშვებულია და წინააღმდეგობაში არ მოდის კანონმდებლობასთან. ამ გზით ბიზნესები გადასახადების შემცირებას ახდენენ. თუმცა, შესაძლოა, ხშირად FDI-ის უკან ისევ საქართველოს მოქალაქეები იყვნენ, რომლებმაც ინვესტიცია ქვეყნიდან ჯერ გაიტანეს, შემდეგ კი უკან შემოიტანეს. ამის მაგალითია მიმდინარე წლის უმსხვილესი ინვესტორი კომპანიების სიაც, - 10-დან, 4 კომპანიის საბოლოო მფლობელი ოფშორში რეგისტრირებული კომპანიაა.უმსხვილესი ინვესტორი ქვეყნების რეიტინგში წელს მალტას 11.1% უკავია, წლის პირველ 9 თვეში მალტიდან 107.7 მილიონი დოლარის პირდაპირი ინვესტიცია განხორციელდა. მხოლოდ მესამე კვარტალში კი მალტა უმსხვილეს ინვესტორ ქვეყნებს შორის მეორე ადგილზეა - 29.5%-იანი წილით (58.3 მლნ დოლარი). მალტადან ტოპ ინვესტორ კომპანიებში კი ტრადიციულად ხვდება „ალმა“, - კომპანიის 100%-იანი წილი ეკუთვნის მალტაში რეგისტრირებულ Meridian Malta-ს, ხოლო მისი საბოლოო ბენეფიციარი მესაკუთრეები ბიზნესმენები ლევან და სოსო ფხაკაძეები არიან.მიმდინარე წლის 1-ელ სამ კვარტალში, იმ კომპანიების სიაში, სადაც ყველაზე მეტი ინვესტიცია განხორციელდა გვხვდება „თბილისი ენერჯი“ - ინვესტორ ქვეყნად კი მარშალის კუნძულები, სადაც „თბილისი ენერჯის“ 100%-ის მფლობელი კომპანია შპს „ვოლთბეი“ არის რეგისტრირებული. რეალურად კი "ვოლთბეის" აქციების 50%-იანი წილის მფლობელი საქართველოს მოქალაქე, ხვიჩა მაქაცარიაა, მეორე 50%-ის კი აზერბაიჯანის მოქალაქე ნასიბ ჰასანოვი. კერძოდ, კომპანიის აქციების მეორე 50%-იანი წილის მფლობელი კომპანიაა - Weco investment and Finance S.A., რომელიც ბრიტანეთის ვირჯინიის კუნძულებზეა რეგისტრირებული. თავის მხრივ Weco Investment and Finance S.A.-ის 100%-ის მფლობელია შპს HARRIMAN HOLDINGS, რომელიც ასევე ბრიტანეთის ვირჯინიის კუნძულებზეა რეგისტრირებული. ამ კომპანიის ბენეფიციარი მფლობელი კი ნასიბ ჰასანოვია.ოფშორულ ქვეყნებშია რეგისტრირებული “ქართული ცემენტი” და “ბორჯომიც”, რომლებიც ასევე გვხვდება წლის იმ უმსხვილესი კომპანიების ჩამონათვალში, სადაც ყველაზე მეტი ინვესტიცია განხორციელდა. “ქართული ცემენტის”, ყოფილი “ჰაიდელბერგცემენტ ჯორჯიას” მენეჯმენტი ოფიციალურად მიმდინარე წელს შეიცვალა. კომპანია გერმანულმა Heidelberg Materials-მა დატოვა, რაც გერმანიის ელჩმა მედიაში გავრცელებული ინფორმაციით, ქვეყნის საგარეო კურსს დაუკავშირა. 2022 წლის 31 დეკემბრის მდგომარეობით, კომპანიის 100%-იანი წილის მფლობელი იყო ნიდერლანდებში მდებარე კომპანია CaucasusCement Holding B.V. მის აქციებს კი ფლობენ: ნიდერლანდებში რეგისტრირებული კომპანია HeidelbergCement Central Europe East Holding B.V. (45%), ლუქსემბურგში რეგისტრირებული კომპანია Cement Invest B.V. (45%), სვეტლანა ლამპრიანოვა-ბეჟუაშვილი, საქართველოს მოქალაქე (10%). 2023 წელს კი „ცემენტ ინვესტმა“, რომელიც წარმოადგენს საქართველოს თანაინვეტირების ფონდის ირაკლი რუხაძის “ჰანიველ პარტნერზისა” და დავით ბეჟუაშვილის ოჯახის ინტერესებს, სრულად გამოისყიდა „ჰაიდელბერგ მატერიალზ“-ის წილი „ჰაიდელბერგცემენტ ჯორჯიაში. Cement Invest B.V-ის ერთობლივად აკონტროლებს კაიმანის კუნძულებზე დაფუძნებული GCF L.P და ბრიტანეთის ვირჯინის კუნძულებზე დაფუძნებული Park Street Capital L.P.რაც შეეხება კომპანია “ბორჯომს”, რუსეთის მიერ უკრაინაში ომის დაწყებამდე მისი საკონტროლო პაკეტის მფლობელი სანქცირებული ოლიგარქების - მიხაილ ფრიდმანისა და პეტრ ავენის "ალფა ჯგუფი" იყო. სანქციების გამო კი კომპანიის ოპერირება ფერხდებოდა, ბრენდის გადარჩენის მიზნით კი საქართველოს მთავრობამ ჯგუფის აქციათა 7.73%-იანი წილი შეისყიდა.ოფშორულ ინვესტიციებად მიიჩნევა ბრიტანეთის ვირჯინიის კუნძულებიც, რომელიც უმსხვილეს ინვესტორ ქვეყნებს შორის მეათე ადგილს იკავებს. აღსანიშნავია, ისიც რომ წლების განმავლობაში უმსხვილეს ინვესტორ ქვეყნებს შორის გვხვდებოდა პანამა - ამის მიზეზი კი ბიძინა ივანიშვილის მიერ საკუთარი ბიზნესების ნაწილის პანამაში რეგისტრაცია წარმოადგენდა. მას შემდეგ რაც ივანიშვილმა აქტივები ფონდ ქართუს გადასცა, პანამიდან ინვესტიციები შემცირდა და თუკი მაგალითად 2019 წელს თითქმის 80 მლნ დოლარს აღწევდა, 2022 წელს 5.3 მლნ დოლარამდე შემცირდა, მიმდინარე წლის 9 თვეში კი პანამიდან მხოლოდ 77,300 დოლარი შემოვიდა,” – ნათქვამია მიმოხილვაში.

გლობალურ ბაზარზე შოკოლადის ფასის ზრდის მიუხედავად, საქართველოში შოკოლადის იმპორტი მზარდია. საქსტატის სტატისტიკური მონაცემების მიხედვით, 2024 წლის იანვარ-ნოემბერში საქართველომ 90,056.79 ათასი დოლარის ღირებულების 20,108.79 ტონა შოკოლადი იყიდა, 2023 წლის ანალოგიურ პერიოდში კი 18,850.37 ტონა. ზრდა 7%-ია.მიმდინარე მონაცემებით, საქართველოსთვის შოკოლადის იმპორტის კუთხით ნომერ პირველი ქვეყანა რუსეთია. რუსეთზე საქართველოში შოკოლადის იმპორტის 41%-ი მოდის.TOP 5 ქვეყანა, საიდანაც საქართველო ყველაზე დიდი რაოდენობით შოკოლადს ყიდულობს: რუსეთი - 8,145.21 ტონა, უკრაინა - 3,020.34 ტონა, თურქეთი - 2,148.48 ტონა, პოლონეთი - 1,160.25 ტონა, ხორვატია - 1,135.65 ტონა. ბოლო წლებს სტატისტიკას თუ გავაანალიზებთ, საქართველოში შოკოლადის იმპორტი ყოველწლიურად იზრდება, რაც იმას ნიშნავს, რომ ქვეყანაში იზრდება შოკოლადის მოხმარებაც.ბოლო წლების სტატისტიკა ქვეყანაში იმპორტირებულ შოკოლადთან დაკავშირებით ასე გამოიყურება: 2021 - 19,704.70 ტონა, 2022 წელი - 21,307.45 ტონა, 2023 წელი - 22,207.22 ტონა.

საქალაქთაშორისო მგზავრთგადაყვანის ახალი რეგულაციები 2025 წლიდან ამოქმედდება. ,,კომერსანტი’’ დაინტერესდა გამოიწვევს თუ არა 2 ახალი რეგლამენტის ძალაში შესვლა მგზავრობის ფასის გაძვირებას. კითხვით ჩვენ ავტოსადგურ ,,დიდუბის'' დირექტორს მივმართეთ. ნესტორ მიქატაძე აცხადებს, რომ მგზავრობის ფასს სატრანსპორტო საშუალებების მფლობელები მათთან შეთანხმებით განსაზღვრავენ, თუმცა ავტოსადგურის ინტერესებში ფასის მატება არ შედის და ისინი გაძვირებას ვერ დაუშვებენ. მისი თქმით, ბაზარზე დღეს მაღალი კონკურენციაა და ავტოსადგურები შეთანხმებით მოქმედებენ. სწორედ ამიტომ, ავტოსადგურის ინტერესში მგზავრობის გაძვირება არ შედის.„ამ ეტაპზე ჩვენ არ ვგეგმავთ საფასურის გაზრდას, თუმცა მინდა აღვნიშნო, საწვავის ფასის მკვეთრად ზრდის შემთხვევაში არ გამოვრიცხავ, რომ მოხდეს ფასების გაძვირება. ჩვენ, ავტოსადგური მომსახურებას ვუწევთ მგზავრთგადაყვანას. ფასს ჩვენ არ ვაწესებთ. ფასს აწესებს სატრანსპორტო საშუალების მფლობელი, რომელიც ასრულებს ყოველდღიურად რეისს ჩვენგან დასავლეთის მიმართულებით. მაგრამ ფასის დაწესება ხდება ჩვენთან შეთანხმებით. ჩვენ ვერ დავუშვებთ და არ დავუშვებთ არსებული მკაცრი კონკურენციის ფარგლებში არა გამართლებულად, თვითნებურად ფასების ზრდას, იმიტომ რომ არის კონკურენცია. ჩვენს გვერდით არის ავტოსადგური „ოკრიბა“, ასევე გლდანშია ავტოსადგური, არის სხვა ავტოსადგურებიც, რომლებიც კონკურენციის ფარგლებში მუშაობენ ჩვენთან ერთად. ჩვენს ინტერესებში არ შედის მგზავრობის ღირებულების გაზრდა, რამე თუ ფაქტობრივად დასავლეთის მიმართულებაზე, საითაც ჩვენ მანქანებს ვუშვებთ, დაახლოებით ერთი და იგივე ფასია. ახლა ფასების მერყეობა არ იმოქმედებს დადებითად ავტოსადგურის არც იმიჯზე და არც მის მომავალ პერსპექტივაზე“, - აცხადებს ავტოსადგურ „დიდუბის“ დირექტორი ნესტორ მიქატაძე. 

ვაკეში შესაძლოა, 65-სართულიანი ცათამბჯენი აშენდეს. საუბარია, ჭავჭავაძის #49-ში, სპორტის უნივერსიტეტის შენობის ტერიტორიაზე, რომელიც 2022 წელის ბოლოს 11 მლნ ლარად გასხვისდა.როგორც საკრებულოს წევრი საბა ბუაძე bpn.-ge-სთან საუბრისას აღნიშნავს, პირველადი პროექტით გათვალისწინებული იყო 49- სართულიანი ნაგებობის აშენება, რომელსაც მოგვიანებით 10 სართული დაემატა, ახლა კი, საკრებულოში ობიექტის 65 სართულამდე გაზრდისა და მისი იერსახის შეცვლის საკითხია შეტანილი.საბა ბუაძის ინფორმაციით, საკრებულოს სხდომაზე აღნიშნულის განხილვა გადაიდო, თუმცა პროექტი დედაქალაქის მთავრობის მიერ მოწონებული და დამტკიცებულია.როგორც საპროექტო დოკუმენტებში ვკითხულობთ, ცათამბჯენს შპს „ვი არ ვაკე თაუერსი“ აშენებს, რომლის 100%-იანი წილის მფლობელი და დირექტორი, “კრწანისი ვილა რეზიდენსის” დამფუძნებელი, ბიზნესმენი ნოშრევან ნამორაძეა.ამასთან, ტერიტორიის ჯამური ფართობი 18664 კვ.მ-ია. აქედან 24,8 % საზოგადოებრივი დანიშნულებისთვის, ხოლო 75,2% საცხოვრებელი ფართისთვის გამოიყენება.ცვლილების შედეგად, ტერიტორიაზე განთავსდება 1 შენობა ნაგებობა. დამტკიცებული ძირითადი #2 შენობის სიმაღლე შეიცვალა 230 კვ მეტრიდან 260 კვ.მ-მდე, ხოლო სართულიანობა 59-დან 65 -მდე გაიზარდა. ძველი პროექტისგან განსხვავებით, #1 ნაგებობა არ განთავსდება და მის ადგილას, ღია პადელის მოედნები გაკეთდება.ასევე, დოკუმენტში ვკითხულობთ, რომ სექტორისათვის შეიცვალა პროცენტული გადანაწილება და გახდა 25,2/74,8% ზე. პროექტში აღნიშნულია, რომ წარმოიქმნა მაკომპენსირებელი ღონისძიების გატარების ვალდებულება. შედეგად მესაკუთრე აცხადებს მზაობას შესაბამისი წესით დადგენილი თანხის გადახდა განახორციელოს აღნიშნული ფართების მიხედვით.საკრებულოს წევრი საბა ბუაძე: „ეს არის პროექტი, რომელიც ჯერ კიდევ ამ ზაფხულს დამტკიცდა. ის გამოუსწორებელ ზიანს აყენებს ქალაქს როგორც ურბანული, ისე სატრანსპორტო თვალსაზრისით. ეს არის ძალიან დიდი მოცულობის შენობა, რომლის პირვანდელი სახით, ჯერ უნდა ყოფილიყო 49 სართული, მოგვიანებით გაიზარდა 59-მდე, ბოლოს კი, მერიის მიერ მიღებული გადაწყვეტილების მიხედვით, 65 სართული უნდა აშენდეს „ფიზკულტურის ინსტიტუტის“ ადგილზე. იქ, სადაც უნიკალური შენობა და ტერიტორია უნდა ყოფილიყო, მივიღებთ მრავალსართულიან ასეულობით ათას კვადრატულ მეტრ შენობას, რომელიც გაართულებს ცხოვრებას მთლიანად ვაკის მოსახლეობისთვის, რადგან ძალიან მნიშვნელოვან სატრანსპორტო კვანძზე ხდება და ამას ექნება ძალიან მძიმე შედეგები.ამასთან, ვხედავთ, რომ ასეთი გადაწყვეტილებები მიიღება მათ სასარგებლოდ, ვინც ღიად უჭერს მხარს „ქართული ოცნების“ სპეცოპერაციას ქართველი ხალხის წინააღმდეგ. ადამიანების ქუჩაში ცემის, შევიწროების, საჯარო მოხელეების სამსახურიდან გათავისუფლების პირობებში, მათ შორის თბილისის მერიიდან, ხელისუფლების მაქებარი ბიზნესმენები იღებენ ნებართვებს ისეთ მშენებლობებზე, რომელიც ჩვენი ქალაქის იერსახეს და საცხოვრებელ გარემოს გამოუსწორებელ ზიანს აყენებს“,- ამბობს საბა ბუაძე.

ბიზნესების მხარდასაჭერად, თიბისიმ, Glovo-სთან და Mymarket-თან ერთად, სპეციალური ინიციატივა წამოიწყო, რომელიც ერთი მხრივ, ქვეყანაში შექმნილი ვითარების შედეგად დაზარალებული და Happyeuyear-ის პლატფორმაზე დარეგისტრირებული ბიზნესების მხარდაჭერას, მეორე მხრივ კი - მომხმარებლებისთვის დამატებითი სარგებლის მიღებას ისახავს მიზნად.შეთავაზებები თიბისის და საქართველოს ბანკის ერთობლივი ინიციატივის ფარგლებში ხორციელდება, რომელიც ქვეყანაში ორი წამყვანი ფინანსური ინსტიტუტის მიერ, 5 000 000 ლარის გამოყოფას გულისხმობს.TBC x GLOVO თიბისი და გლოვო იმ მეწარმეებისა და კვების ობიექტების მხარდასაჭერად გაერთიანდნენ, რომლებსაც ქვეყანაში შექმნილი სიტუაციის გამო შეუმცირდათ ან დაკარგეს შემოსავლის წყარო. აღნიშნული ბიზნესების პროდუქციის Glovo-ზე განთავსების საკომისიო გადასახადს თიბისი სრულად დაფარავს.  მომხმარებლები კი, რომლებიც Glovo-დან მათ პროდუქციას შეიძენენ, თიბისის ბარათებზე დამატებით, 40%-იან ფასდაკლებას მიიღებენ. შეთავაზებით სარგებლობას, 27 დეკემბრიდან 10 იანვრის ჩათვლით, თიბისის ბარათების მფლობელები შეძლებენ. TBC x MYMARKETთიბისი და MyMarket.ge იმ მცირე მეწარმეების მხარდასაჭერად გაერთიანდნენ, რომლებიც არსებული ვითარების გამო, გაუქმებულ საშობაო მარკეტებში ვერ იღებენ მონაწილეობას. სპეციალურად მათთვის, MyMarket-ზე ონლაინ მარკეტი მოეწყობა და მასში ჩართვას HAPPYEUYEAR-ის პლატფორმაზე დარეგისტრირებული ბიზნესები შეძლებენ.მომხმარებლები, რომლებიც “ევროპული საახალწლო ბაზრობის” კატეგორიაში განთავსებულ  პროდუქციას MyMarket -ზე შეიძენენ, თიბისის ბარათებზე 40%-იან ქეშბექს მიიღებენ და პროდუქციის მიტანის სერვისით უფასოდ ისარგებლებენ. შეთავაზება ძალაშია 18 იანვრის ჩათვლით. 

2024 წელს დელივერზე ვიყავით, მაგრამ დიდი მოთხოვნის გამო გადავწყვიტეთ კაფე გაგვეხსნა, - ამის შესახებ Business Insider Georgia-ს Raw Food-ის ანუ ცოცხალი საკვების პირველი კაფე-სამზარეულოს „უმმის“ თანადამფუძნებელმა სოფია თანიაშვილმა განუცხადა.სოფია თანიაშვილი „უმმის“ საქმიანობას წლის პირველ ნახევარში დადებითად აფასებს, თუმცა ამ დროისთვის, ქვეყანაში მიმდინარე პროცესების ფონზე გაყიდვები შეუმცირდათ, მაგრამ ერთგული მომხმარებელი მაინც შეინარჩუნეს.„ის მიმართულება, რაც ჩვენ გვაქვს - ჯანსაღი პროდუქტი, ახლა იკიდებს ფეხს საქართველოში და მაგ კუთხით ცნობიერება მაღლდება. დაახლოებით 20%-ით გაიზარდა ცნობადობა საქართველოში. იგივე პროცესები მიმდინარეობს მსოფლიოში ვეგანურ სამზარეულოსთან მიმართებით“, - ამბობს კომპანიის თანადამფუძნებელი.„უმმი“ მომხმარებელს 30-35 დასახელების კერძს სთავაზობს.„ვიყენებთ უმაღლესი ხარისხის პროდუქციას. ახლა ვმუშაობთ მაგ საკითხზე, რომ უფრო ხელმისაწვდომი გახდეს კერძების ფასები“, - განაცხადა სოფია თანიაშვილმა.2025 წლიდან გეგმავენ პირადი ინვესტიციითა და ბანკის ფინანსური რესურსით „უმმის“ ჯანსაღი საკვების წარმოება განავითარონ და ექსპორტზეც გავიდნენ. თუმცა, ახლა კომპანიის თანადამფუძნებელი ამბობს, რომ ამ დროისთვის ეს პროექტი შეჩერებულია.„ამის მიუხედავად, ვგეგმავთ მცირე წარმოების განვითარებასა და სავაჭრო ქსელებში შესვლას. კერძოდ, ვგეგმავთ გრანოლების წარმოებას. ამისთვის მზად ვართ, გვაქვს დანადგარები, საშრობი, საფქვავი და ტერიტორია მომზადებულია წარმოების დასაწყებად. ეს პროდუქტი მოთხოვნადია ბაზარზე. ჩვენ მომხმარებელს შევთავაზებთ გაღივებულ წიწიბურას. ეს პროდუქტი მოხარშვის დროს კარგავს სასარგებლო თვისებებს, ხოლო გაღივების შემთხვევაში 60-70%-ით იზრდება ის სასარგებლო თვისებები რაც აქვს. მაგალითად რკინა, კალიუმი და ასე შემდეგ. ეს პროდუქტი ადამიანს ენერგიას მატებს დანამატების გარეშე და ტკბილეულზე მოთხოვნას ანეიტრალებს“, - აცხადებს „უმმის“ თანადამფუძნებელი. მენეჯმენტში ცვლილებებისა და მენიუს განახლების შემდეგ „უმმის“ კაფემ ოპერირება განაახლა და ახალი ობიექტი თბილისში, ვასილ ბარნოვის 57/ა-ში გაიხსნა.რაც შეეხება კაფეს შექმნაში ჩადებულ ინვესტიციას, ყველაფერი სახლის პირობებში, ნულოვანი ინვესტირებით დაიწყო. მოგვიანებით კი „შარქ თენქის" დახმარებით კომპანიის დამფუძნებლებმა 70 000 ლარიანი თანადაფინანსება მიიღეს და გაფართოვდნენ. „უმმი" ამჟამად ერთი ობიექტით არის წარმოდგენილი.

საახალწლოდ „ზარაფხანას“ ოქროს ნაკეთობებზე მოთხოვნა ნორმალურია, მაგრამ გასულ წელთან შედარებით აშკარა ვარდნა გვაქვს - ამის შესახებ „ბიზნესპრესნიუსთან“ „ზარაფხანას“ გენერალურმა დირექტორმა, თორნიკე სამხარაძემ ისაუბრა. მისი თქმით, ამ ყველაფრის მიზეზი მიმდინარე მოვლენებია.„რა თქმა უნდა, მიმდინარე მოვლენები მოქმედებს ამ ყველაფერზე და თუ ასე გაგრძელდა, წინა წელთან შედარებით დისბალანსი გაიზრდება“, - განაცხადა მან.რაც შეეხება ფასებს, თორნიკე სამხარაძე აღნიშნავს, რომ ცვლილება არ იქნება, რადგან ოქროს საერთაშორისო ფასთან დაკავშირებით პოზიტიური მოლოდინები არსებობს„ოქროს საერთაშორისო ფასთან დაკავშირებით მოლოდინები პოზიტიური გვაქვს, ამიტომ პროდუქციის გაძვირება გეგმაში არ გვაქვს. მთავარია, რომ საოპერაციო ხარჯები არ გვეზრდება და თანამშრომლების ანაზღაურების საკითხში ნეგატიური ცვლილებები არ არის. ამიტომ პროდუქციის გაძვირება, მიუხედავად მოთხოვნის შემცირებისა, ჩვენს გეგმებში არ შედის“, - განაცხადა „ზარაფხანას“ გენერალურმა დირექტორმა.